Bijna volledig intact zeventiende-eeuws Nederlands fluitschip ontdekt in Finse Golf

In de Finse Golf is op 85 meter diepte een bijna volledig intact zeventiende-eeuws fluitschip ontdekt. Het is vermoedelijk een handelsschip van Nederlandse origine. Het wrak is ontdekt door de non-profit organisatie Badewanne, die het vervolgens meldde aan het Finse Erfgoedagentschap voor Oudheden en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De RCE is actief betrokken bij het beheer van Nederlandse schepen in het buitenland.

Onderwater foto van een duiker bij het Zeventiende-eeuws Nederlands fluitschip in Finse Golf
Beeld: ©badewanne.fi
Een duiker bij het Zeventiende-eeuws Nederlands fluitschip in Finse Golf

De Oostzee: een ideale plek voor scheepswrakken

Het schip rust recht op de zeebodem, onder andere omdat het een platte kiel en recht vlak heeft. Het grootste deel van haar tuigage ligt er verspreid omheen. Een sleepnet lijkt in het wrak verstrikt te zijn geraakt en is over het schip gesleept van de boeg naar het achterdek. Hierdoor is de voorsteven verplaatst en het achterdek en het smalle hakkebord van de fluit beschadigd. Toch lijkt het wrak nog altijd zeer goed intact te zijn. Dit zien we vaker bij scheepswrakken die worden aangetroffen in de Baltische of Oostzee. Het lage zoutgehalte zorgt ervoor dat er geen paalworm (Teredo navalis) aanwezig is, maar ook de diepte, kou en gebrek aan stroming zijn ideale omstandigheden om schepen te behouden.

Filmopnamen

Van de vondst zijn filmopnamen gemaakt. Daarop is goed de staat van het schip te zien. 

Het fluitschip is gezonken tussen het Finse Hanko-schiereiland en het Estse eiland Hiiumaa en inmiddels toegevoegd aan de MaSS database waarin de vindplaatsen en verhalen van wrakken worden verzameld. In het verleden zijn meerdere goed bewaarde Nederlandse scheepswrakken ontdekt in deze regio. Zie bijvoorbeeld ook De Vrouw Maria, het Ghostship en het Huys te Warmelo in MaSS.

Het fluitschip: motor van de Nederlandse economie

Fluitschepen waren driemasters die hoofdzakelijk gebruikt werden voor de handel. De schepen die voeren op landen rond de Oostzee werden ook wel Oostervaerders genoemd. Hun lading bestond veelal uit hout, hennep, teer en graan.

Dr. Martijn Manders, hoofd van het Maritiem Programma Internationaal van de RCE:

‘Er zijn maar heel weinig schepen die de tand des tijds zo goed hebben doorstaan als dit schip. Iedere keer als er weer zo’n ontdekking wordt gedaan, dan kunnen we in een keer zoveel meer leren over de scheepsbouwconstructie uit de 17de eeuw. Fluitschepen waren enorm belangrijk voor de economie in Nederland. Hiermee werd het (bijna) monopolie behaald op de graanhandel in Europa met extreem hoge winsten: ‘de Moedernegotie’. Een groot laadvermogen, kleine bemanning en lage belastingen bij de Sont waren hier de oorzaak van. Al met al een belangrijk stuk Nederlandse geschiedenis in Finse wateren!’