Kennis uit het verleden bewijst nut voor wateropgaven van nu
De Nederlandse geschiedenis is een verhaal van water. Het landschap is door waterbeheer gevormd. Gemalen, kanalen en sluizen tonen onze inventiviteit en pogingen om het water naar onze hand te zetten. De omgang met water en de ingrepen van vroeger kunnen kennis leveren voor opgaven van nu. Daarom onderzoeken de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA, het kenniscentrum voor de waterschappen) hoe kennis over de bodem, het watersysteem en cultuurhistorie voordelen oplevert voor de opgaven van vandaag en morgen.
Kennis uit het verleden voor waterbeheer
In de praktijk blijken vergeten watergebruiken, (water)structuren in het landschap en oude kunstwerken nog steeds van nut. Zo worden in Noord-Brabant oude watermolens opnieuw gebruikt om water langer vast te houden en onderzoekt Rijkswaterstaat of zij in onbruik geraakte dijken in Groningen weer kan inzetten tegen hoger water. Ook vergeten technieken om droogte tegen te gaan, zoals ‘vloeiweiden’ in Gelderland, blijken nog altijd bruikbaar.
Bas van der Wal, onderzoekscoördinator STOWA: “De komende jaren staat ons land voor grote uitdagingen op het gebied van waterbeheersing en waterkwaliteit. Bij de maatregelen tegen overstromingen en droogte en bij het ecologische herstel van watersystemen houden we als Waterschappen al rekening met landschapshistorie en het erfgoed. Maar dat het ook een kennisbron kan zijn waar een deel van de oplossing in gevonden kan worden, is vernieuwend.”
[De tekst gaat verder onder de foto]
Nieuw onderzoek
Om Nederland in de nabije toekomst veilig en leefbaar te houden, staan de waterschappen voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering en een steeds groter wordende druk op watersystemen vereisen daarbij nieuwe strategieën om de waterkwaliteit en waterveiligheid te verbeteren. Vergeten ‘lokale kennis’ over water en waterbeheer kan – zoals uit de voorbeelden hierboven blijkt - opnieuw bruikbaar blijken bij deze uitdagingen. Omdat in het dagelijks werk van Waterschappen het gebruiken van erfgoed nog niet vanzelfsprekend is, brengen we vanaf september erfgoedprofessionals en waterschappers bij elkaar om samen te onderzoeken hoe deze vergeten kennis optimaal benut kan worden.