Clara de Jong, Rust zacht, 1977
Weblog
In de rijkscollectie komen 21 kunstwerken voor die een kerkhof als onderwerp hebben. Ook Clara de Jong maakte in haar leven vele kunstwerken met die voorstelling. Drie ervan verkocht ze via de Beeldende Kunstenaarsregeling (BKR) aan het Rijk. Oorspronkelijk had de Rijksdienst negentien werken van haar, achttien werden er afgestoten. ‘Rust zacht’ is het enige dat werd gehouden.
Biografie
Clara werd geboren in 1928 in Parijs als enig kind van de Bergense Schoolschilder Germ de Jong. In 1933 keerde het gezin terug naar Nederland. Haar opleiding volgde ze op de avondschool van de Rijksacademie in Amsterdam en op het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs, waar ze haar man, de kunstenaar Harry Visser (1929) leerde kennen. Ze tekende, maakte aquarellen en schilderde. In 1971 kreeg ze de Jeanne Oostingprijs voor haar schilderijen.
Strijd tegen onrecht
Haar hele leven streed Clara de Jong tegen onrecht. Ze verwerkte haar maatschappelijke engagement in haar kunstwerken, bijvoorbeeld in een serie tekeningen van de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog. Ook stond ze op de bres voor de positie van de vrouw in de kunsten. Dat een gehuwde vrouw wel toegelaten kon worden tot de BKR maar niet als kostwinner (en daardoor per saldo minder geld kreeg), vond ze discriminatie. Ze richtte de werkgroep ‘Gehuwde vrouw’ op en kreeg in 1974 – met steun van de gemeente Amsterdam waar ze toen woonde en haar kunstwerken inleverde – gedaan dat die vrouwonvriendelijke maatregel uit de BKR werd gehaald.
Lonkende eeuwigheid
Clara werkte veel in het Belgische Oost-Vlaanderen, waar zij en Harry een huisje hadden. Het was een arme streek vol troosteloze kerkhoven, met bouwsels in oranjerode stenen en grijze hardstenen graven. Haar dochter vertelde dat Clara niet zo zeer geïntrigeerd was door de dood maar zich op die kerkhoven het leven van de noodlijdende bewoners van het polderland voor de geest probeerde te halen. In een pover leven lonkt de eeuwigheid soms hard. Helemaal zeker is het niet, maar dit kerkhof zou dat van Watervliet voorstellen. De strijdbare kunstenares overleed in 2005. Clara de Jong, ‘Rust zacht’ ….