Piet Donk, Water, 1958
Weblog
Piet Donk (1904-1994) was een veelzijdig kunstenaar. Hij was onder andere interieurarchitect, beeldhouwer, kostuumontwerper en (wand)schilder, wat hij vanaf 1958 combineerde met een professoraat Interieurkunst en Monumentale Toegepaste Kunsten aan de Technische Universiteit Delft, waar hij ook zijn opleiding tot bouwkundige had gevolgd.
Al in zijn studietijd was hij er actief met het maken van kostuumontwerpen voor een manifestatie van de Groep van Delft, een in 1933 opgerichte studentenbeweging die het architectuuronderwijs wilde moderniseren. Eenmaal afgestudeerd bleek zijn veelzijdigheid voluit: hij richtte tentoonstellingen in, componeerde, maakte aquarellen, reliëfs in beton, keramische wanden, metaalplastieken, muurschilderingen en ontwerpen voor wandkleden.
Donk liet het ontwerp voor dit abstract-geometrische kleed ‘Water’, met linksboven het woord ‘weten’ in de wol geweven, uitvoeren bij de fameuze weverij ’t Paapje in Voorschoten, met wiens oprichter, Hans Polak, hij goed bevriend was. Polak wist bekende kunstenaars en ontwerpers aan zich te binden die artistieke en moderne prints voor zijn textiel ontwierpen. Ook werkte hij samen met architecten, die de in zijn weverij gemaakte stoffen toepasten in hun projecten en interieurs. Na de oorlog werden er veel (wand)tapijten gemaakt, die in herbouwde en nieuwe overheidsgebouwen een plaats kregen.
Zo ook de twee kleden die Donk in 1954 ontwierp voor de Noordgalerij van het Huis der Provincie in Arnhem, ‘Water’ en ‘Aarde’, met respectievelijk de woorden ‘weten’ en ‘zijn’ ingeweven. Ze maken deel uit van een serie van vier, waarvan de Belg Michel Seuphor ‘Vuur’ (‘doen’) en ‘Lucht’ (‘worden’) ontwierp. Volgens de oude Grieken stond vuur symbool voor energie, de aarde voor het stoffelijke aspect, lucht voor ratio en water voor spiritualiteit.
Waarom Donk vier jaar later ‘Water’ nog een keer maakte, met een iets andere voorstelling en in andere kleuren, is niet bekend. Het kleed werd ter gelegenheid van zijn professoraat in 1958 aangekocht en is het enige kunstwerk van Donk in de rijkscollectie. Zijn wandkleden in Arnhem worden na de verbouwing van het provinciehuis weer teruggehangen. Ook dit kleed verdient het in een openbare ruimte te hangen...