Kleuronderzoek monumentale theaterfoyer
Weblog
Het interieur van de pleinfoyer in het Internationaal Theater Amsterdam wordt gerestaureerd. Het bevindt zich in de monumentale schouwburg uit 1894 aan het Leidseplein. Maar welke kleuren en materialen overweeg je voor de restauratie? En uit welke tijd? Om hier achter te komen wordt onderzoek verricht, onder andere in het Rijkserfgoedlaboratorium.
Terrazzovloer en wandafwerking
Na verwijdering van de koningsblauwe vloerbedekking in de ‘rookfoyer’ - tegenwoordig ‘pleinfoyer’ - kwam in 2021 de oorspronkelijke terrazzovloer tevoorschijn. De directie van het Internationaal Theater Amsterdam (ITA), voorheen de Stadsschouwburg, wilde de vloer graag herstellen. Architectenbureau Archivolt en Monumenten en Archeologie (MenA) van de gemeente Amsterdam gaven hierover advies. De vloer is inmiddels gerestaureerd.
Nu wordt de rest van de foyer onder handen genomen. Blikvangers zijn de wandschilderingen die Gerard Hordijk in 1939 aanbracht. De overige wandafwerking, met inbegrip van lambrisering en pilasters, is momenteel wit of grijs geschilderd.
[Klik op een foto voor een vergroting]
Kleuronderzoek
Gezien het kunsthistorische belang van de wandschilderingen van Hordijk, zijn de betrokkenen vooral geïnteresseerd hoe het vertrek er in zijn tijd uitzag. Karin van der Lem van De Kunstkoesteraars is daarom gevraagd kleuronderzoek uit te voeren. De vraag bleek niet eenvoudig te beantwoorden. Tijdens de eerste kleurhistorische inventarisatie trof zij namelijk een rijk scala aan kleurafwerkingen op wanden, pilasters, lambriseringen en deuromlijsting aan. Coert Krabbe van Monumenten en Archeologie dook vervolgens de archieven in. En wat blijkt? De foyer werd in 1939, kort voordat Hordijk zijn opdracht kreeg, door de Dienst der Publieke Werken opgeknapt. De wanden hadden, zo blijkt uit krantenartikelen, een gele en roze kleurstelling gekregen. Van der Lem vond deze kleuren inderdaad bij haar onderzoek. Uit de artikelen is ook op te maken dat Hordijk zich gedwongen zag de kleurstelling van zijn wandschilderingen af te stemmen op de aangebrachte afwerkingen en op de felrode gordijnen.
[Klik op een foto voor een vergroting]
Materiaaltechnisch onderzoek
De medewerkers van de monumentale schouwburg koesteren de wandschilderingen. Mede daarom wordt er nu verder onderzoek gedaan naar de kleuren uit 1939. Naast sonderingen, puncties en kleurentrappen worden de verfmonsters zowel microscopisch als materiaaltechnisch onderzocht. Welk bindmiddel werd er gehanteerd voor de verven en met welke pigmenten zijn deze opgebouwd? Het onderzoek naar de kleuren van het interieur en het materiaalgebruik van Hordijk is uitgevoerd samen met het Rijkserfgoedlaboratorium van de RCE. Saskia Smulders is de projectleider en boekte met haar collega’s al de nodige resultaten. Op basis van het onderzoek komen De Kunstkoesteraars eind april 2022 met aanbevelingen, die met het ITA en MenA worden besproken. Wordt vervolgd!
Wilt u ook iets laten onderzoeken? Lees er meer over op de pagina 'Onderzoek en advies op aanvraag'.