Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
40407
Complexnummer
529904 - Slot Zeist
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82644/167
Internationaal kenteken
Ja
Kadastrale aanduiding
Zeist L 147
Zeist L 148
Zeist L 149
Zeist L 150
Zinzendorflaan 1, 3703 CE te Zeist

Omschrijving

Omschrijving

HOOFDGEBOUW (Slot Zeist) in 1686 voltooid, bestaande uit een centraal hoofdgebouw dat door middel van eenlaags, platgedekte verbindingsvleugels aansluit op de in 1682 voltooide dwarsgeplaatste tweelaags bouwhuizen aan weerszijden van een rechthoekig voorplein met een in de jaren 1960-1969 ingelegd bestratingspatroon, afgesloten door een rijk gedecoreerd, tussen 1960-1969 gereconstrueerd hekwerk. Naar het voorplein leidt een stenen boogbrug over de slotgracht. De entrees in de voor- en achtergevel zijn voorzien van een trap. Het hoofdgebouw heeft een voorgevel van zeven traveeën, met hoog souterrain, twee bouwlagen en een mezzanino onder een schilddak belegd met leien in Rijndekking. De voorgevel heeft een vijf assen tellend licht vooruitspringend risaliet, met aan weerzijden een terugliggende as. De decoratie beperkt zich tot de entreepartij met jaartal 1686 die met het bovenliggende venster is gevat in een zandstenen omlijsting, voorzien van twee Ionische pilasters aan weerszijden, een hoofdgestel met vazen en bloemguirlandes om het venster van de verdieping. De middenas wordt benadrukt door de iets uitspringende kroonlijst op decoratieve consoles en bekroond door een attiek in het midden van het voorschild met wijzerplaat. Op de hoeken lisenen. Het hoofdgebouw en de verbindingsvleugels hebben bij de restauratie van 1960-69 teruggebrachte schuifvensters, de bouwhuizen zijn voorzien van kruiskozijnen. De achtergevel heeft een brede risaliet waarin centraal een deurpartij met halfrond bovenlicht in een omlijsting, met balustrade afgesloten en een gekorniste kroonlijst. Aan weerszijden dubbele lisenen en terugliggende partijen. De bouwhuizen zijn met afgeplatte schilddaken afgedekt en twee bouwlagen hoog, hebben in de korte voorzijden elk twee vensters, en lange aan het voorplein grenzende gevels met middenrisaliet, voorzien van kruisvensters met luiken op de begane grond en gekoppelde vensters op de verdieping. In het INTERIEUR een grote entreehal over de volle diepte van het huis met deurpartij uitkomend op de tuin. De hal is na 1830 door Huydecoper gemoderniseerd in Empirevormen. Dit is een van de weinige vertrekken die niet bij de restauratie in de jaren zestig is 'teruggerestaureerd' naar de zeventiende eeuw. Links van de hal ligt de Grote Zaal, de Willemszaal, genoemd naar de koning-stadhouder Willem III, wiens borstbeeld prijkt boven de schouw. Dit vertrek is zeer rijk gedecoreerd met gecanneleerde Corinthische pilasters met bandwerk, gesneden lambriseringen en een koofplafond waarvan de lijst met putti is gedecoreerd. Bij de bovengenoemde restauratie is de plafondschildering opnieuw geschilderd en zijn vier grisailles van Gerard de Lairesse aangebracht. De laatste zaal aan de linkerkant is in de huidige vorm en afmetingen tot stand gekomen bij de restauratie in de jaren zestig. De Régence-betimmering is afkomstig uit het Huis aan de Stammersburg te Utrecht. Rechts van de hal het monumentale trappenhuis met 'over twee verdiepingen illusionistische olieverfschilderingen naar ontwerp van Daniel Marot, waarin de symboliek van water. Trap met drie armen een bordes en een smeedijzeren trapleuning. De kamer achter het trappenhuis, de Tuinkamer, heeft beschilderingen eveneens naar ontwerp van Daniel Marot. De middelste kamer in het rechterdeel van het corps de logis heeft een wanddecoratie met illusionistische architectuur als balustrades, nissen en tuinvazen. Deze beschilderingen zijn bij de restauratie teruggevonden en dateren oorspronkelijk van de bouwtijd van het Slot. Het kleine kabinetje tussen de rechtervleugel van het corps de logis en de zijvleugel heeft een koepelvormig gestuct plafond uit de tijd van Huydecoper. Sober gedecoreerde vertrekken op de verdieping. Kelder met keuken en met resten van een schelpengrot, toegeschreven aan Daniël Marot.

Waardering

HOOFDGEBOUW (Slot Zeist) is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang: - Vanwege de betekenis van het hoofdgebouw als een goede vertegenwoordiger van het Hollands Classicisme, met een goed bewaarde ruimte-indeling en diverse interieuronderdelen; - Vanwege de betekenis van het hoofdgebouw in de ontwikkeling van de hofkunst in de Nederlanden, en als mogelijk werk van Jacob Roman (architectuur) en Daniel Marot (decoraties); - Vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats; - Vanwege de bepalende ligging binnen de formele tuinaanleg als binnen de latere aanleg in landschapsstijl aan de zuidwestzijde.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 529904. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats Kasteel