Omschrijving

HOOFDGEBOUW (Huys te Warmont). Het in oorsprong zestiende-eeuwse huis werd in 1777 met gebruik van de oude fundamenten en muren in neoclassicistische stijl verbouwd. Het witgepleisterde pand van twee bouwlagen bestaat uit een hoofdgevel met twee vooruitspringende zijvleugels onder een met Oud-hollandse pannen gedekt zadeldak. In 1629, bij een uitbreiding naar ontwerp van Salomon de Bray, werd de toenmalige middengevel ca. 1,5 meter naar voren gehaald thans nog zichtbaar aan het dubbele zadeldak. Alle vensterassen zijn gevuld met achttiende-eeuwse meerruits schuifvensters met natuurstenen onderdorpels. Sommige vensters zijn als blinde nissen in het muurvlak opgenomen, vermoedelijk om de symmetrie te bewaren. De voorgevel bestaat uit zeven vensterassen met een middenrisaliet van drie traveeën, bekroond door een fronton met daarin de wapenschilden van Van Leyden en De Thoms. Centraal de met natuursteen omlijste ingangspartij bestaande uit een dubbele paneeldeur met een rechthoekig meerruits bovenlicht. De achtergevel heeft dezelfde indeling als de voorgevel: een risaliet van drie traveeën breed, bekroond met een driehoekig fronton. In het midden van het timpaan, versierd met beeldhouwwerk, is een klein oeil de boeuf aangebracht. Tegen de westelijke zijgevel twee uitbouwsels, waaraan een deur toegang verleend. Aan de linker kant is een klein plateau vlak boven het water, dat diende als visplaats (de achterliggende kamer wordt 'vischkamer' genoemd). De rechter kant heeft een kleine houten uitbouw dat diende als gemak. De buitenhoeken van het gebouw worden gevormd door rechthoekige torenachtige paviljoens, die nauwelijks verspringen ten opzichte van de gevelwand. Deze zijn overkapt door een tentdak. De paviljoens aan de voorzijde zijn verhoogd met een attiek. Op de nokeinden van deze torens staat een open vierkant met daarop een peervormige spits. In de rechter spits hangt een klokje versierd met het wapen van Warmond in gotische stijl en het opschrift '1392 et vocor barbara'. Het klokje is volgens overlevering afkomstig van één van de kloosters die Jan van den Woude aan het begin van de vijftiende eeuw gesticht heeft. Op beide torens zijn wijzerplaten bevestigt in de vorm van een hangend horloge, deze zijn vermoedelijk tijdens de verbouwing in 1780 aangebracht. De paviljoens aan de achterzijde bestaan uit vier bouwlagen eveneens overkapt met een tentdak en twee ongeprofileerde schoorstenen op de nokeinden (pas vernieuwd). Bij de restauratie van het Huys te Warmont (1961/62) bleek het paviljoen linksachter op de noord- en oosthoek nog oude zandstenen hoekversterkingen te bezitten. Ook werd onder de pleisterlaag van de linker paviljoens met bogen gemetselde raamopeningen teruggevonden. Deze komen overeen met oude prenten die het kasteel weergeven voor de verbouwing in 1777. INTERIEUR: de afwerking van de wanden en plafonds is in eenvoudige Louis Seize stijl uitgevoerd. Aan de achterzijde van de hoofdgevel bevindt zich een zaal (nu in tweeën gedeeld) met sobere betimmering in deze stijl. De meest uitbundig gedecoreerde zaal is de ronde muzieksalon in de rechter voortoren met zijn gestucte wanden en plafond in neoclassicistische stijl. Kenmerkend is de eenvoudige toepassing van versieringsmotieven en de rechte vormen van de lijsten. Op de wanden zijn een viertal stucwerken met pittoreske taferelen van bouwwerken aangebracht. Deze zijn gevat in strakke zeskantige lijsten, die versierd zijn met slingers van bloemen en bladeren. De lijsten hangen aan gestucte linten voorzien van strikken. In het midden van het plafond is een rond stucwerk met een voorstelling die de wetenschap weergeeft. Daaromheen zijn panelen met voorstellingen van de jacht. Het is mogelijk dat het stucwerk door Italiaanse kunstenaars vervaardigt is, daar zij in de tweede helft van de achttiende eeuw veel werkzaam waren in Den Haag en Leiden. In de linker achtertoren is een keldergewelf met kruisbogen, waarschijnlijk daterend uit de zeventiende eeuw.

Waardering

HOOFDGEBOUW (Huys te Warmont) van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege het in oorsprong 16de-eeuwse hoofdgebouw, dat in 1777 in neoclassicistische stijl werd verbouwd;

- vanwege de 18de-eeuwse inrichting en aankleding van het interieur in Lodewijk XVI-stijl;

- vanwege het 18de-eeuwse stucwerk met name in de muzieksalon;

- vanwege het gaaf bewaarde ex- en interieur van het hoofdgebouw in neoclassicistische stijl kenmerkend voor de laatste kwart van de achttiende eeuw;

- vanwege de kenmerkende ligging binnen de tuin- en parkaanleg;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.