Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
513885
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82937/79
Kadastrale aanduiding
Delfshaven E 1402
Museumpark 40, 3015 CX te Rotterdam
Rochussenstraat 78, 3015 EK te Rotterdam
Wytemaweg 15, 3015 CM te Rotterdam

Omschrijving

Inleiding:

Representatief KANTOORPAND op een wigvormig kavel omsloten door de Rochussenstraat, Museumpark en de Wytemaweg. Tussen 1930 en 1931 gebouwd in Zakelijk-expressionistische trant naar een ontwerp van architect H.F. Mertens. Een integraal onderdeel van het ontwerp is het aan de voorzijde gelegen halfronde plantsoentje aan de Mathenesserlaan omgeven door een lage taxushaag en voorzien van gemetselde bloembakken.

Het gebouw ligt precies in de zichtas van het Eendrachtsplein en neemt door zijn architectonische autoriteit een cruciale positie in binnen het stedenbouwkundige plan dat W.G. Witteveen in 1926 voor dit gebied, het voormalige Land van Hoboken, maakte.

N.B. Tussen 1959 en 1962 werd het voormalige Unilevergebouw aan de zuidwestelijke zijde uitgebreid met een schijfvormige hoogbouw naar ontwerp van architect A.J.B. van der Graaf. In 1993-94 werd het kantoor door EGM-architecten verbouwd ten behoeve van de Hogeschool Rotterdam en Omstreken, waardoor het oorspronkelijk interieur grotendeels verloren ging.

Omschrijving:

Wigvormig kantoorpand samengesteld uit twee scharnierende lange kantoorvleugels van vier bouwlagen op een kelderverdieping met een terugliggende derde verdieping langs de Rochussenstraat en de Wytemaweg en een representatieve ingangspartij in de kop van het gebouw aan de Mathenesserlaan. Een dwarsliggend bouwvolume verbindt de verdiepingen van de beide vleugels waardoor de wigvormige binnentuin ontstaat. De vleugels zijn voorzien van een betonskelet met een rationele indeling: over de hele lengte één doorlopende vrije plattegrond slechts doorbroken door een dubbele rij kolommen in het midden van het bouwvolume. Op het dak bevond zich oorspronkelijk de personeelskantine met toegang tot het dakterras ingericht met pergola's, plantenbakken en bankjes.

Het gebouw is boven een hoge travertijn marmeren plint, aan de onderzijde onderbroken door rechthoekige keldervensters, opgetrokken in vierkante bruine handvormbaksteen in een blokverband. Links van de hoofdingang in de plint een gedenksteen met de tekst:" Deze steen is gelegd door Jan Seijmour van den Bergh, anno 1930". De verschillende bouwvolumes hebben platte daken met natuurstenen dakranden. De vensters waren oorspronkelijk gevat in stalen profielen. De representatieve ingangspartij op het scharnierpunt van de beide vleugels wordt benadrukt door een smalle iets terugliggende toren voor het hoofdtrappehuis. Dit bouwvolume heeft aan de straatzijde een verticaal venster over de vier verdiepingen, samengesteld uit drie door opstaande natuurstenen randen van elkaar gescheiden stroken met kleine roedenverdeling en glas-in-lood vensters. Aan bovenzijde van de stroken drie expressionistische beelden van de beeldhouwer J. Raedecker in gele zandsteen. De ingang ligt onder een uitkragend bouwvolume en heeft een ingangsbordes van natuursteen met aan weerszijde naar de ingang toe gebogen vensterstroken. Direct naast de ingang natuurstenen reliëfs met links een afbeelding van havenarbeiders en rechts een meer exotisch tafereel. In het plafond van het uitkragende bouwvolume een stalen lichtbak met mat glas. Boven de ingang bevond zich oorspronkelijk de directie/vergaderkamer met een groot iets uitkragend horizontaal venster. Hieronder in zakelijke letters UNILEVER. Op de hoeken van het kopse deel bevinden zich op iedere verdieping monumentale rechthoekig vormgegeven balkons doorlopend in de borstwering van de zijgevels.

Het eigenlijke trappenhuis is cylindrisch en wordt van daglicht voorzien door gebrandschilderde glas-in-loodramen met geabstraheerde haventaferelen (gesigneerd met: "Joep Nicolas, Roermond") en een hoge lichtkoepel in het dak. De kantoorvleugels hebben per verdieping, zowel aan de straatzijde als aan de binnenzijde, een doorlopende vensterstrook met tussenliggende borstwering. Aan het uiteinde van de kantoorvleugels bevinden zich de diensttrappenhuizen met zwartmarmeren treden en gele geglazuurde tegels.

In het interieur is met name het plastisch vormgegeven natuurstenen hoofdtrappenhuis met gracieus slingerende bronzen trapleuningen met radiator en Gispen wandlampen (Giso no.310) van belang. Op de eerste verdieping bevindt zich een gereconstrueerde "Oud Hollandse" directiekamer met originele zeventiende-eeuwse schouw. In de kelder bevindt zich de kluis met massieve Lips kluisdeur.

Waardering:

Voormalig Unilever kantoor in zakelijk-expressionistische trant van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde. Verder is het gebouw met zijn markante toren en prominente situering in het hart van y-vormige vertakking van straten in het vroegere Land van Hoboken van stedenbouwkundig belang.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Handel en kantoor Kantoorgebouw

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1930
1931
exact
verbouwing
1993
1994
exact
Verbouw tot schoolgebouw door EGM-Architecten

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Winkel (G) Supermarkt Feitelijk Kantoorgebouw

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Expressionisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Mertens, H.F. ; Stad Rotterdam II
architect / bouwkundige / constructeur