Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
528737
Complexnummer
528736 - Biljoen
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82880/22
Internationaal kenteken
Ja
Kadastrale aanduiding
Velp Gelderland B 38
Biljoen 1, 6883 JH te Velp

Omschrijving

Omschrijving onderdeel 1: HOOFDGEBOUW (kasteel Biljoen).

Kasteel Biljoen is een in oorsprong 16de-eeuws kasteel dat in de tweede helft van de 17de eeuw, omstreeks 1662, tot een centraalbouw met vier hoektorens werd verbouwd. Het hoofdvolume wordt overkapt door een afgeknot schilddak, de schilden zijn gedekt met oud-Hollandse gesmoorde pannen en het platte dak is van koper. In de 18de en 19de eeuw werd wederom tijdens verbouwingen het kasteel gewijzigd en gemoderniseerd. Het kasteel is geheel omgeven door water en is middels een bakstenen dubbele rondboogbrug verbonden met het eveneens door water omgeven voorplein. Het kasteel heeft een souterrain, is twee bouwlagen hoog en wordt overkapt door een schilddak waarop vier gemetselde schoorstenen staan. De schoorstenen worden onderling verbonden door een balustrade. In de vijf traveeën brede voorgevel (west) centraal een middenrisaliet van drie traveeën waarin een entree onder een balkon in een neorenaissance stijl, ontworpen in de jaren '60 van de 19de eeuw door de architect L.H. Eberson. Boven de entree van het balkon twee natuurstenen leeuwen die het wapen van de familie Van Hardenbroek dragen (inscriptie Semper Idem). Aan weerszijden achtruits empire-vensters. Op het dakschild een licht getoogde dakkapel met bewerkte wangen.

In de drie traveeën brede linker zijgevel (noord) ondermeer eenruits, achtruits en kleine vierruits vensters. Op het dakschild twee dakkapellen met fronton, een groot dakvenster en een dakkapel voorzien van luiken en fronton. In iedere travee van de vier traveeën brede achtergevel (oost) een meerruits venster met diefijzer in het souterrain, op de bel-etage en de verdieping achtruits empire-vensters (naar binnen draaiend). Op het dakschild drie dakkapellen. De rechtergevel (zuid) is evenals de linker zijgevel drie traveeën breed en heeft een onregelmatige indeling: links blindnissen en enkele latere toegevoegde vensters, centraal vensters als in de achtergevel, rechts is een venster van de begane grond vervangen. Op het dakschild drie dakkapellen waarvan de onderste twee de kroonlijst snijden. De zijgevels en achtergevel hebben oorspronkelijk een symmetrische indeling gehad, door het wijzigen van vensters en raamindelingen hebben de gevels een meer onregelmatige indeling gekregen. De vier hoektorens zijn voorzien van met leien gedekte helmkappen en van vensters (ondermeer twaalfruits vensters, laddervensters, blindnissen).

INTERIEUR- In het interieur zijn onder meer van belang de binnenluiken, de lambriseringen, trappen, vloeren, (stuc)plafonds, de ruimtelijke indeling van de verdiepingen en de fameuze stucwerken in de grote zaal op de verdieping waarvoor opdracht door Jan Frederik Willem van Spaen werd gegeven. De stucwerken bevinden zich in de in neoclassicistische stijl (Louis XVI) uitgevoerde grote zaal en zijn gemaakt naar gravures van G.B. Piranesi, voorstellende de Venduten van het oude Rome uit de Roma Antica. Het stucwerk werd gemaakt in de periode 1780-1782, nadat in 1780 op Biljoen een brand woedde. In het stucwerk worden onder meer het pantheon, de zuil van Trajanus, de obelisk bij St. Jan van Lateranen, Mausoleum van keizer Augustus, de tempel van Sylbille te Tivoli, de Ponte Salario, Ponte Milvio, Piramide van Cestius en het graf van Caecilia Metella verbeeld. Het stucwerk heeft thans (2004) een witte kleur maar had oorspronkelijk vermoedelijk een groene ondergrond, later een hemelsblauwe. Waarschijnlijk is het stucwerk van de hand van Hermanus Bader. Voorts zijn ondermeer van belang twee kamers met wandtapijten (resp. 17de- en 18de-eeuws) en een aantal schoorsteenmantels.

Waardering

Het HOOFDGEBOUW van de historische buitenplaats Biljoen is van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- als fraai voorbeeld van een 16de-eeuws kasteel dat omstreeks 1662 zijn huidige verschijningsvorm als centraalbouw met hoektorens verkreeg;

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur en interieur;

- vanwege de kenmerkende ligging binnen de parkaanleg;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 528736. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats Kasteel

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
verbouwing
1662
1662
globaal

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
n.v.t.
niet van toepassing