Begraafplaatsen overzee

In de tijd dat Nederlanders verspreid over de wereld succesvolle handelsposten opzetten, ontstonden ook de eerste overzeese begraafplaatsen.

Ze vormen een belangrijk onderdeel van het Nederlandse erfgoed in landen die een historische band hebben met ons land. Waar vaak forten en andere gebouwen gesloopt werden bij een machtswisseling, zijn begraafplaatsen relatief ongeschonden gebleven. Het zijn daardoor vaak de meest zichtbare restanten van de Nederlandse aanwezigheid.

Vooral op de route via Kaap de Goede Hoop zijn nog allerlei funeraire sporen te vinden. Soms alleen in de naam, zoals het Hollandse kerkhof op een afgelegen eiland voor de zuidwestkust van Madagaskar. Vaak ook meer, zoals de begraafplaatsen aan de kusten van India en Indonesië met hun imposante grafmonumenten.

Op verzoek adviseert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed over dit gemeenschappelijke erfgoed. Wanneer uit een van de landen een vraag komt, stelt de Rijksdienst zijn expertise beschikbaar.

een grafveld met liggende grafmonumenten met op de achtergrond een muur met toegangspoort
Voor de Hollandsche begraafplaats in Nagasaki werd in 2016 een managementplan geschreven waarmee het onderhoud en aanpak van de begraafplaats goed geregeld konden worden.

Japan

Veel overzeese begraafplaatsen en grafmonumenten verkeren tegenwoordig in slechte staat, omdat er na het vertrek van de Nederlanders nauwelijks bemoeienis is geweest vanuit Nederland. De Hollandse begraafplaats in Nagasaki is wel vrij gaaf bewaard gebleven. Samen met de lokale autoriteiten is een beheerplan opgesteld voor deze bijzondere Nederlandse begraafplaats. Uitgangspunt van het plan was herstel en instandhouding.

Twee mensen staan te praten bij een overgroeid grafmonument
Op de begraafplaats Nieuwe Oranjetuin in Paramaribo bespreekt een adviseur van de RCE de aanpak van het onderhoud van enkele grafmonumenten.

Indonesië

In Surabaya heeft de Rijksdienst geadviseerd over de inpassing van een oude begraafplaats in een drukke woonwijk. Nu biedt de begraafplaats faciliteiten aan de bewoners van die woonwijk.

Suriname

In het hart van Paramaribo ligt een oude begraafplaats. De prachtige grafmonumenten van de Nieuwe Oranjetuin vertellen over twee eeuwen uit de geschiedenis van Suriname. In 1756 stichten de Nederlanders de begraafplaats, waar de kopstukken van Suriname begraven zijn. De Rijksdienst heeft hier geadviseerd over hoe de vervallen begraafplaats het best behouden kan blijven.