Funerair erfgoed
Nederland telt meer dan 4.000 begraafplaatsen, waarvan een groot deel nog in gebruik is, soms al vanaf de middeleeuwen. De grootte varieert van slechts een paar vierkante meter tot meer dan 30 hectare. Bijna een kwart is rijksmonument of gemeentelijk monument.
Rijksmonumenten
Zo’n 1.300 objecten op 550 begraafplaatsen zijn beschermd door de rijksoverheid. Grafmonumenten, zoals zerken en grafkruizen laten zien hoe door de eeuwen heen vorm werd gegeven aan rouwbeleving. Maar ook begraafplaatsen uit de negentiende en twintigste eeuw maken onderdeel uit van ons funerair erfgoed. De meest recente voorbeelden zijn de begraafplaatsen uit de wederopbouwperiode, die met hun vaak geometrische opzet en strakke hagen sterk verschillen van de begraafplaatsen uit de negentiende eeuw.
Veel historische begraafplaatsen liggen bij een waardevolle kerk. Kerkhof, kerk en grafmonumenten vormen dan samen een bijzondere locatie.
Gemeentelijke monumenten
Ook gemeenten beschermen steeds vaker begraafplaatsen en grafmonumenten. In totaal zijn er meer dan 450 beschermd.
Beschermd door gebruik
In totaal is bijna een kwart van de begraafplaatsen in Nederland deels of geheel beschermd. De bescherming betekent niet dat op dergelijke begraafplaatsen niet meer begraven kan worden. Juist het gebruik zorgt ervoor dat de begraafplaats door beheer en onderhoud in stand blijft.
Zie ook Bescherming en gebruik