Cultuurlandschappen van Nederland
De kaart Cultuurlandschappen van Nederland geeft de verspreiding van de historische landschappen in Nederland weer zoals deze tot circa 1900 in de landelijke gebieden hebben bestaan. De kaart is opgenomen in de Erfgoedatlas (zie map Gebiedstypologieën en -beschrijvingen).
Veel van deze gebieden vertonen tot op de dag van vandaag nog de typische kenmerken van het desbetreffende historische landschap. Anderzijds zijn sinds 1900 ook veel gebieden sterk veranderd als gevolg van verstedelijking, de aanleg van infrastructuur en ruilverkaveling. Hoewel steden al eeuwenlang een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van het Nederlandse landelijke gebied, vormen zij geen hoofdonderwerp van deze kaart. Ze zijn daarom niet in deze kaart opgenomen.
Indeling van de kaart
De landschappenkaart kent op het hoogste niveau een indeling in grondsoorten (zand, löss, veen, rivierklei en zeeklei), omdat het landgebruik en de inrichting van het Nederlandse landschap eeuwenlang in sterke mate door de ondergrond zijn bepaald. Vervolgens is een nadere onderverdeling gemaakt op basis van verschillen in ontstaanswijze en de cultuurhistorische differentiatie tussen regio’s. Dit leidt uiteindelijk tot een reeks van zeventien Nederlandse landschappen. Binnen de meeste landschappen zijn vervolgens op basis van reliëfverschillen en menselijke ingrepen diverse landschapseenheden (deellandschappen) onderscheiden.
De historische waterlopen die op de kaart zijn afgebeeld weerspiegelen alle grotere natuurlijke waterlopen zoals rivieren, beken, veenstromen en getijdengeulen, alsook de grotere waterlopen die vóór 1900 door mensen zijn gegraven. Tot slot zijn op de kaart de meest gangbare historische streeknamen van Nederland vermeld.
Gebruik van de kaart
De kaart Cultuurlandschappen van Nederland is te raadplegen als kaartlaag in de Erfgoedatlas (zie map Gebiedstypologieën en -beschrijvingen). Deze kaart is bedoeld voor een brede doelgroep: van erfgoedprofessionals, beleidsmakers en ontwerpers tot geïnteresseerde bewoners. De kaart is ook als view- en een downloadservice (WMS en WFS) beschikbaar. Informatie hierover is te vinden in het Nationaal Georegister.