Panorama Landschap

Panorama Landschap geeft voor heel Nederland – in 78 regio’s en een apart artikel over de grote wateren – een korte karakterschets van de geschiedenis van het landschap, vanuit het perspectief van eeuwenlange veranderingen. Deze landschapskarakteriseringen bevatten geen waardering voor het landschappelijke erfgoed, of een uitputtende inventarisatie van allerlei elementen en patronen. Het zijn kleine biografieën, gericht op de genese (wordingsgeschiedenis) van het landschap: van de prehistorie tot het heden.

Panorama Landschap is raadpleegbaar in de Erfgoedatlas.

Wat levert het op

Verandering is de enige constante factor in het Nederlandse landschap. Daarom is het niet wenselijk om historische landschappen te beschermen, maar om ze juist op een weloverwogen manier te transformeren en mee te nemen in veranderingen. Deze landschapskarakterisring helpt om het cultuurlandschap te lezen en begrijpen. Daarmee is het een instrument voor ruimtelijke planvorming. De gebruikers zijn erfgoedprofessionals, maar ook planologen, bestuurders en beleidsmakers, burgers en eigenaren van gebouwen en grond. Panorama Landschap geeft iedereen de gelegenheid om mee te praten over de kwaliteiten van de eigen woonomgeving in relatie tot toekomstige ontwikkelingen.

Regio’s

Nederland telt twaalf provincies en ongeveer vierhonderd gemeenten. Voor sommige doeleinden kan echter juist het niveau tussen provincie en gemeente in nuttig zijn. Lees meer over de totstandkoming van de 78 regio’s in het achtergronddocument dat onderaan deze pagina ('Bijlagen') is te downloaden.

Structuurdragers

Toegevoegd aan deze viewer zijn de structuurdragers. Onderliggend aan de 78 regio’s is de Histlandkaart met 14 landschappen. Van elk daarvan zijn de belangrijke structuren en elementen in tabelvorm opgenomen, geordend naar landschapsvormende functie. Ook hiervan is een achtergronddocument (verantwoordingsdocument) beschikbaar, dat onderaan deze pagina ('Bijlagen') is te downloaden.

Alle regiobeschrijvingen in één document: RONC-1

De afzonderlijke regiobeschrijvingen van Panorama Landschap zijn als één groot te downloaden bestand beschikbaar. Het is verschenen als eerste deel in de Reeks Onderzoeken Nederlands Cultuurlandschap, kortweg RONC-1. De publicatie omvat een inleiding met de achtergronden van de landschapskarakterisering, gevolgd door de 78 (79 als we de grote wateren meerekenen) regiobeschrijvingen in Deel A. Van elke regio is een tabel met structuurdragers opgenomen. Deel B, dat een stuk dunner is, omvat korte beschrijvingen van de 14 landschappen uit Histland - de kleurenkaart die als achtergrond van Panorama Landschap dient - en de daarbij behorende structuurdragers.

Downloaden van RONC-1 kan zowel onderaan deze pagina, als vanaf de site van Panorama Landschap. In het rechterscherm dat verschijnt na een klik op de regio van uw keuze, staat altijd een link naar de volledige tekst van RONC-1.

Door wie

Panorama Landschap is een initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en is ontwikkeld in het kader van de Visie Erfgoed en Ruimte. Bij het samenstellen van de teksten is gebruikgemaakt van – en voortgebouwd op – het project Landschappen van Noord-Nederland van het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen en de twaalf provinciale rapporten van het project Ontgonnen Verleden van het Ministerie van Economische Zaken. Voor het totale overzicht, zie de literatuurlijsten die als bijlage zijn te downloaden.