Herkomstonderzoek

Herkomstonderzoek wordt gedaan om de herkomstgeschiedenis van objecten die verkregen zijn in een koloniale context zo zorgvuldig en volledig mogelijk te achterhalen.

Ondersteuning bij onderzoek

Ondersteuning van herkomstonderzoek is een van de pijlers van het Nederlandse teruggavebeleid. De verantwoordelijkheid voor het doen van herkomstonderzoek ligt bij de eigenaar of bij de instelling die het object beheert. Om de inzet op herkomstonderzoek in Nederland te bevorderen, is het Consortium Koloniale Collecties opgezet. Dit is een samenwerkingsverband van vijf organisaties in Nederland met veel expertise op het gebied van koloniale collecties. Het consortium ondersteunt collectiebeherende instellingen bij herkomstonderzoek door kennis te delen, een vraagbaak te zijn en belanghebbenden een netwerk te bieden.

Resultaten van eerdere onderzoeken

Het pilotproject Provenance Research on Objects of the Colonial Era (Pproce) uit 2022 is een verkennend onderzoek naar de geschiedenis, herkomst en betekenis van een representatief aantal objecten en collecties verworven in koloniale situaties, in samenwerking met onderzoekers en instellingen in landen van herkomst. In het rapport worden concrete handvatten en adviezen gegeven voor het doen van herkomstonderzoek. Het onderzoek was een gezamenlijk initiatief van NIOD, Nationaal Museum voor Wereldculturen en het Rijksmuseum Amsterdam.

In 2023 gaf Nederland op verzoek van Indonesiƫ en Sri Lanka 478 objecten terug. De adviezen waarop het besluit is gebaseerd zijn gepubliceerd op de website van de Commissie Koloniale Collecties. Bij elk advies is ook het door de collectiebeheerder uitgevoerde herkomstonderzoek toegevoegd.