Opleidingen cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog

Opleidingen en colleges

Kennis over cultuurgoederen en WOII en het in de praktijk leren hoe je herkomstonderzoek doet worden binnen verschillende opleidingen aangeboden. Studenten kunnen masters en vakken volgen, stage lopen of afstuderen op dit onderwerp. Zo zijn er mogelijkheden aan:

• Universiteit van Amsterdam (UvA)
• Universiteit van Paris-Nanterre
• Open Universiteit (OU)

De Universiteit van Amsterdam biedt binnen het studieprogramma Heritage and Memory Studies de specialisatie Restitution Studies aan, een masteropleiding van 1,5 jaar. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) werkt hieraan mee door stageplekken aan studenten van deze master aan te bieden. In de stage doen studenten 5 maanden fulltime praktisch herkomstonderzoek naar objecten met een WOII-, koloniale of illegale handel achtergrond, of voeren wetenschappelijk onderzoek uit naar kwesties rondom roof en restitutie.

De Universiteit van Paris-Nanterre biedt sinds 2022 een masteropleiding aan in herkomstonderzoek van kunstwerken. Bijzondere aandacht is er voor diefstal, illegale handel en restitutie. Kennis van het Frans is vereist.

De Open Universiteit biedt één vak Herkomstonderzoek aan binnen de master. De hele master moet hiervoor gevolgd worden.

Cursussen

Een alternatief voor een opleiding is de Cursus Cultuurgoederen Tweede Wereldoorlog: herkomst en restitutie in de praktijk van de Erfgoedacademie in samenwerking met de RCE. De cursus is voor medewerkers van musea, collectiebeherende instellingen en overheden. Cursisten leren over het restitutiebeleid en herkomstonderzoek, en werken aan een plan hoe in de eigen organisatie met dit onderwerp aan de slag te gaan.

Praktijktraining

De training Herkomstonderzoek cultuurgoederen WOII: theorie en praktijk wordt jaarlijks door de RCE georganiseerd. Deze training is bedoeld voor herkomstonderzoekers met geen of weinig ervaring die kennis willen maken met alle aspecten van dit werkveld. In één dag komen de basistechnieken voor herkomstonderzoek aan bod en er wordt in groepjes aan een casus gewerkt. Aan de hand van (kunst)historische bronnen leren de deelnemers de herkomstgeschiedenis van een object te reconstrueren. Relevante archieven en actuele (technische) ontwikkelingen worden toegelicht met als doel herkomstonderzoekers op weg te helpen met objectonderzoek. Data worden aangekondigd in de RCE agenda. 

Het Joods Cultureel Kwartier organiseert de Studiemiddag personenonderzoek waarin deelnemers kennis maken met (digitale) bronnen die nuttig zijn bij het vinden van informatie over personen. Onder andere het Joods Monument, het Visual History Archive, de Digitale Joodse Raad Cartotheek, bronnen van het Centrum voor Familiegeschiedenis, Joodse kranten, en meer worden besproken. Deze middag is bedoeld voor (semi)professionele onderzoekers.