Rijksmonumenten en de Erfgoedwet

De Erfgoedwet en de Omgevingswet

De vuistregel voor de verdeling tussen de Erfgoedwet en de nieuwe Omgevingswet is:

• roerend cultureel erfgoed en de aanwijzing van rijksmonumenten staat in de Erfgoedwet
• de aanwijzing van ruimtelijk cultureel erfgoed (stads- en dorpsgezichten en cultuurlandschappen) en omgang met het cultureel erfgoed in de fysieke leefomgeving komt in de Omgevingswet.

Onderdelen van de Monumentenwet 1988 die naar de Omgevingswet overgaan, blijven van kracht tot die wet in werking treedt.

Wie heeft te maken met de Erfgoedwet?

Monumenteneigenaren en professionele beheerders, belangengroepen, gemeenten, provincies en het Rijk krijgen direct of indirect te maken met de Erfgoedwet.

Wat staat er in de Erfgoedwet over monumenten?

Aanwijzing van rijksmonumenten

De bestaande praktijk en de criteria voor aanwijzing van rijksmonumenten blijven gelijk. Ook in de toekomst komen er slechts een beperkt aantal rijksmonumenten bij. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed werkt namens de minister van OCW beschermingsprogramma’s uit en betrekt daarbij in een vroeg stadium het cultuurhistorische veld, de wetenschap, gemeenten, provincies en eigenaren.

Aanpassing functie rijksmonumentenregister

Het rijksmonumentenregister is bedoeld om rijksmonumenten te registreren en niet voor onderbouwing van de beschermde status. De Erfgoedwet bevat hierover een bepaling. Voor het ontsluiten van informatie die kan helpen bij beslissingen over rijksmonumenten ontwikkelt de Rijksdienst een digitale infrastructuur.

Bescherming van rijksmonumenten

Voor de bescherming van rijksmonumenten blijft veel hetzelfde. Wat wel verandert is dat de vergunningverlening voor archeologische rijksmonumenten overgaat naar de Omgevingswet.

Instandhoudingsplicht

De instandhoudingsplicht houdt in dat een eigenaar zorgt dat het monument zodanig onderhouden wordt dat instandhouding van het object en de monumentale bouwkundige elementen gewaarborgd is.

Subsidie

De subsidiebepalingen voor de instandhouding van monumenten wijzigen inhoudelijk niet. Wel is het Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten 2013 (Brim 2013) komen te vervallen. De Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) is rechtstreeks op de Erfgoedwet gebaseerd. Een deel van de bepalingen uit het Brim 2013 is opgenomen in de Erfgoedwet en een ander deel is opgenomen in de Sim.

Interieurensembles

Op grond van de Erfgoedwet kan een interieur in samenhang met een rijksmonument worden aangewezen als ensemble wanneer deze samenhang van bijzondere cultuurhistorische of wetenschappelijke betekenis is.

Dit is een erkenning voor de groeiende aandacht voor het interieur van monumentale panden. Daarnaast stimuleert de aanwijzing verdere bekendheid, waardering en kennis bij het grote publiek.