Welvaart
In 1959 wordt bij Slochteren een enorme gasbel ontdekt. Met maar liefst 2800 miljard kubieke meter is dit het grootste aardgasveld in Europa. Door de aardgasbaten zet de economische groei van de naoorlogse jaren door en stijgt de welvaart, zowel op nationaal als op individueel niveau. Maar de oliecrises gooien roet in het eten. Strenge bezuinigingsmaatregelen zorgen ervoor dat de economie weer snel opkrabbelt, maar voor velen zijn de gevolgen van de crisis nog lang voelbaar.
Verzorgingsstaat
Op nationaal niveau tuigt de overheid met de aardgasbaten een uitgebreid stelsel van sociale voorzieningen op om het onderwijs, de zorg en het algehele welzijn van haar burgers te verbeteren en sociale ongelijkheid tegen te gaan. Een verplichte Ziekenfondsverzekering, de Algemene Bijstandswet en de Wet op de Arbeidsongeschiktheid ondersteunen hen die het nodig hebben. De Mammoetwet streeft ernaar ieder kind de kans te geven een algemene én aansluitende beroepsopleiding te volgen.
De uitdijende verzorgingsstaat leidt tot een sterke groei van de dienstensector. In bijna alle economische sectoren leiden technische ontwikkelingen en verkorting van de werkweek tot een vergaande rationalisering, schaalvergroting en efficiencyverhoging. Universiteiten en ziekenbuizen breiden uit en de haven van Rotterdam groeit uit tot de grootste ter wereld. Er is zoveel werkgelegenheid dat we arbeidskracht uit Zuid-Europa, Marokko en Turkije naar Nederland halen om onze welvaart op peil te houden. Tegelijk leidt de mechanisering tot een daling van de werkgelegenheid in de landbouw en de industrie, zoals bij de textielindustrie in het Oosten van het land en de mijnbouwindustrie in het zuiden.
Vrijetijdsbesteding
Op het niveau van het individu is de invoering van de vrije zaterdag in 1960 een belangrijk keerpunt; de zaterdag is niet langer een verplichte werkdag en als je die dag toch werkt, ontvang je een forse toeslag. De combinatie van vrije tijd, stijgende lonen en individualisering leidt tot nieuwe vormen van vrijetijdsbesteding. Het in 1965 opgerichte Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk stimuleert het verenigingsleven en door heel Nederland duiken sportclubs op. Het bezoek aan musea, theaters, pretparken en dierentuinen groeit. Ook winkelen wordt een populair tijdverdrijf; volledig overdekte winkelcentra maken het mogelijk in alle weersomstandigheden van winkel naar winkel te schuifelen. In 1973 opent winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht, een wereld op zich dat een uitgebreid stelsel van binnenstraten en -pleinen winkels combineert met een trein- en busstation, kantoren, woningen en horeca. Nu bijna iedereen in het bezit komt van een televisie en een auto veranderen bioscopen van grote zalen in een veelheid aan kleinere zalen om een groter aanbod aan films te kunnen tonen en zo meer bezoekers te trekken.
Recreatie
Toerisme groeit uit tot een volwaardige economie; we gaan vaker en verder op vakantie. Schiphol wordt de nationale luchthaven van Nederland en vanaf 1970 kunnen er ook jumbojets landen om nog meer reizigers te vervoeren. Ook vakantie in eigen land groeit; in 1968 opent de Lommerbergen in Noord-Limburg, het eerste vakantiepark van Sporthuis Centrum. Voorzien van alle luxe, ingebed in het groen wekken de vakantiewoningen de illusie dat je helemaal alleen in de natuur verblijft met op loopafstand een slager, bar, sauna, kapper en minigolfbaan. Openluchtrecreatie is bijzonder populair bij de Nederlandse recreant. Zoveel mensen trekken de natuur in dat in 1964 de Structuurvisie Openluchtrecreatie wordt opgesteld om de ontwikkeling van nieuwe recreatielandschappen in goede banen te leiden, zoals het Veerse Meer waar volop ruimte is gemaakt voor watersport en pleziervaart.
Escapisme
In de loop van de jaren zeventig ontwikkelt zich binnen de Haagse politieke kringen het idee dat de zorgvuldig opgebouwde verzorgingsstaat onbetaalbaar dreigt te worden. Het eerste kabinet Van Agt besluit de alsmaar oplopende tekorten terug te dringen door bezuinigingen door te voeren. Tegelijkertijd wordt de economie geplaagd door twee oliecrises en stort de huizenmarkt in. Ook die gevolgen probeert de overheid af te wenden met bezuinigingen. In navolging van Margaret Thatcher in het Verenigd Koninkrijk, ziet het in 1982 beëdigde kabinet Lubbers een oplossing voor de problemen in het vergaand privatiseren van de verzorgingsstaat. Bedrijven worden gereorganiseerd en massaontslagen volgen. Eind 1983 bereiken we een economisch dieptepunt, met een recordaantal van 639.000 werklozen.
Er lijkt geen ontsnappen mogelijk aan de mistroostige jaren tachtig, maar de subtropische zwemparadijzen van Sporthuis Centrum (het tegenwoordige Center Parcs) bieden verstrooiing. De vakantieparken krijgen vanaf 1980 zwembaden met waterglijbanen en kunstmatig opgewekte golven, tropische beplanting en vrij rondvliegende exotische vogels. Ook in de steden verschijnen subtropische zwemparadijzen waarvan Tropicana in Rotterdam de bekendste is.
Tijdlijn Welvaart
Post 65 objecten: Welvaart
Hoog Catharijne
Tekst volgt
Vakantiepark De Lommerbergen, het eerste park Sporthuis Centrum
Tekst volgt