Licht, UV- en IR-straling
Licht kan verbleking, verkleuring en verzwakking van gevoelige materialen veroorzaken.Schade door straling is cumulatief en onomkeerbaar: elke dosis voegt een beetje blijvende schade toe. Dit is te beperken door te kiezen voor de juiste verlichting en een goed onderbouwd lichtbeleid op te stellen.
Museumverlichting
Museumverlichting heeft 3 doelen:
- de bezoeker moet de voorwerpen kunnen zien
- de ruimte is uitnodigend verlicht
- de schade als gevolg van straling blijft tot een minimum beperkt
Schade door straling
Schade door straling hangt af van het type straling, de verlichtingssterkte (lux) en de belichtingsduur (uren). Wanneer de UV- en IR-straling zoveel mogelijk wordt verminderd, bepaalt de belichtingsdosis (lux.uur) hoe snel schade optreedt. En daarnaast speelt de lichtgevoeligheid van het object en het materiaal een rol.
Lichtbeleid en maatregelen
Bent u als collectiebeheerder bezig een lichtbeleid te formuleren? Dan moet u zich ook afvragen hoeveel verandering, verbleking of vergeling van een object u op termijn accepteert. Is de lichtgevoeligheid bekend? Dan kan het beschikbare lichtbudget of lichtrantsoen worden bepaald. Samen met de lichtontwerper kijkt u tenslotte hoe u dit budget in de tentoonstelling kunt gebruiken.
Meer informatie
Informatie over gevoeligheid, het opstellen van lichtbeleid en maatregelen om lichtschade te beperken is te vinden in onderstaande publicaties en in:
- Hendriks, E., A.W. Brokerhof, and K. van den Meiracker. 2017. Valuing Van Gogh’s colours: from the past to the future. In ICOM-CC 18th Triennial Conference Preprints, Copenhagen, 4–8 September 2017, ed. J. Bridgland, art. 1306. Paris: International Council of Museums
- Agnes Brokerhof, Pieter Kuiper & Steph Scholten (2018) Spread or Sacrifice: Dilemma for Lighting Policies, Studies in Conservation, 63:sup1, 28-34, DOI:10.1080/00393630.2018.1504439
Publicaties
-
Het beperken van lichtschade aan museale objecten: lichtlijnen
Dit informatieblad is voor collectiebeheerders, ontwerpers en architecten die zich bezighouden met verlichting in musea en ...
-
Verlichting in musea en expositieruimten
Dit document is bedoeld om inzicht te geven in de mogelijkheden die verlichting biedt om voorwerpen en ruimten in musea en ...
-
Risicomanagement voor collecties
Deze publicatie toont erfgoedbeheerders wat nodig is om de risico’s voor hun erfgoed te analyseren en te beheersen.