Watertoren De Reusch wint OMD Duurzaamheidsprijs

De winnaar van de Open Monumentendag Duurzaamheidsprijs 2022 is bekend: Watertoren De Reusch uit Schimmert. Het Oldschool Hotel in Winterswijk is tweede geworden en het Elevatorhuis in Rotterdam derde. Het zijn alle drie inspirerende voorbeelden van verduurzaamde monumenten. De winnaar werd bekendgemaakt tijdens de opening van de Vriendenloterij Open Monumentendag (OMD). Nico Eurelings, eigenaar van de watertoren, ontving uit handen van Susan Lammers, directeur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, een glazen kunstwerk.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), het Nationaal Restauratiefonds en Nederland Monumentenland namen samen het initiatief voor de organisatie van de OMD Duurzaamheidsprijs 2022. Hiermee belonen zij een monument dat het toonbeeld is van verduurzaming. Bekijk meer informatie en de filmpjes over de winnaars. 

[Tekst gaat verder onder de foto]

Foto van de een watertoren in het landschap, gemaakt van bovenaf.
Beeld: RCE
Watertoren De Reusch van Schimmert

Open Monumentendag thema duurzaamheid

De prijsuitreiking vond plaats op het terrein van de voormalige kunstzijdefabriek ENKA in Ede. De Westhal (De Fietser) is momenteel het grootste energieleverende rijksmonument (9000m2) van Nederland. Het past daarmee goed bij het landelijke thema van deze 36e editie van de Open Monumentendag 2022: Duurzaamheid, met de bijpassende slogan: ‘Duurzaam duurt het langst’.

Tijdens het officiële gedeelte van de opening van Open Monumentendag op 8 september 2022 gaven Harald de Boer (directeur Nederland Monumentenland) en Kees-Jan Dosker (directeur Nationaal Restauratiefonds) samen het startsein. Ze draaiden virtueel de groene sleutel om en openden daarmee de monumenten. Daarna werd bekend gemaakt wie de winnaar is van de OMD Duurzaamheidsprijs 2022 en welk lied de beiaardiers tijdens het weekend gaan spelen.

Nico Eurelings (m) Gijs van Lokeren (l) namens Elevatorhuis en Jeroen Schreurs (r) namens Oldschool Hotel
Beeld: ©NML / Maarten Mooiman
Winnaar Nico Eurelings, geflankeerd door Gijs van Lokeren (l) namens Elevatorhuis en Jeroen Schreurs (r) namens Oldschool Hotel

Bezoek aan de monumenten en activiteiten

Op de website www.openmonumentendag.nl staan verschillende tips voor een bezoek aan monumenten of het volgen van een activiteit. Naast kastelen en molens en zijn er ook tuinen en woonhuizen opengesteld. Dit jaar zijn er ook verrassende industriële panden te bezoeken die het thema duurzaamheid op verschillende manieren toepassen.

Titelkaart:
Nico Eurelings
Initiatiefnemer, eigenaar De Reusch van Schimmert

'De Reusch van Schimmert is een 38 meter hoge watertoren hier in Zuid-Limburg.
Ik heb deze watertoren gekocht in 2015 met het idee: Duurzaam behoud van de watertoren van en voor Schimmert en omstreken.
Het thema is eten en drinken van zover je kan kijken.
In een straal van 60 kilometer om de watertoren worden alle streekproducten op een voetstuk gezet.
Bovendien is De Reusch van Schimmert een van de weinige energieneutrale rijksmonumenten van Nederland.
Hier staan drie lucht/water warmtepompen die het gebouw voorzien van warmte in de winter en kou in de zomer.
De loods aan de overkant van de straat hebben we voorzien van zonnepanelen.
De opbrengst van de zonnepanelen gebruiken we om auto's op te laden en de opbrengst van de stroom van de auto's en teruglevering gebruiken we voor de exploitatie en de restauratie van het gebouw.'

Titelkaart:
Liandre Soons
Partner DEDRIE architecten

'Bijzonder aan deze watertoren in Schimmert is dat er zich bovenop het waterreservoir ook nog een panoramalaag bevindt.
Bij de herbestemming van deze watertoren hebben we de verschillende lagen beleefbaar willen maken.
Dit hebben we onder andere gedaan door een lift met een glazen voorzijde waardoor een bezoeker van voet naar panorama alle lagen gaat beleven.
En hier, in het oorspronkelijke waterreservoir hebben we het 4D smaaktheater ondergebracht.'

Titelkaart:
Annemie van Thoor
Adviseur Erfgoed gemeente Beekdaelen

'We hebben Nico heel goed kunnen ondersteunen als gemeente, als provincie maar ook vanuit de rijksdienst, financieel, maar ook procedureel. 
Dat komt omdat er een goede verbinding was tussen alle partijen die daarbij betrokken waren.
Omdat er een heel goed plan lag dat inspeelde op allerlei overheidsvisies waarmee het gewoon klopte.
En op de snelheid waarmee die overheden elkaar allemaal konden vinden samen met de eigenaar.'

Afsluitende titelkaart:
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Stem mee op:
Openmonumentendag.nl/duurzaamheidsprijs

Nederland Monumentenland

Restauratiefonds