Harry van Kruiningen, Veilig Vrouwenpolder, 1959

De vorstin sprak daarbij de plechtige woorden: ‘De stormvloedkering is gesloten. De Deltawerken zijn voltooid. Zeeland is veilig.’ De Oosterscheldekering, tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland, was het topstuk van het Deltaplan, waaraan vanaf 1957 was gewerkt. De regering was trots op haar spectaculaire waterstaatswerken en gaf bij monde van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen tussen 1959 en 1970 aan 27 kunstenaars de opdracht om een kunstwerk met het Deltaplan als onderwerp te maken.

Een van hen was Harry van Kruiningen, pseudoniem van Henri Janssen (1906-1996). Geboren in de buurt van Kruiningen voelde hij zich verbonden met de strijd tegen het water. Hij was zo onder de indruk van de Deltaplanwerken dat hij een hele serie etsen maakte, waaronder deze zandzuiger. Het zand dat het imposante toestel uitbraakt is met dikke vloeiende lijnen in bruine vlakken aangebracht. De schematisch geschetste katrollen, torens en andere staketsels benadrukken nog eens de grove zwaarte van het drijvende ponton. De lichte driehoek op de achtergrond geeft diepte aan het beeld. Van deze ets is ook nog de oorspronkelijke tekening bewaard gebleven, gesigneerd en voorzien van de titel ‘Zandzuiger Vrouwenpolder’.

Eind jaren zestig waren er weinig kunstenaars die nog in een realistische stijl werkten. In 1970 stopten de opdrachten. Ze hadden meer dan honderd tekeningen, etsen, litho’s, schilderijen, foto’s en zelfs een beeldhouwwerk opgeleverd. De bladen grafiek werden in een oplage van dertig gedrukt en in speciale kartonnen cassettes opgeborgen. De kunstenaars mochten tien exemplaren zelf verkopen, de andere werden door het ministerie geschonken aan belangrijke buitenlandse bezoekers aan de Deltawerken. Onlangs werd de Zeelandbrug tot rijksmonument verklaard. De Haringvlietsluizen volgen binnenkort. De strijd tegen het water levert tot op heden mooie kunstwerken op.