Onderzoek naar belettering boerderij ‘Baatjeborg’
Weblog
Boven de voordeur van een Oldambster dwarshuisboerderij in de provincie Groningen staat ‘18 BAATJEBORG 54’. Het zijn groen geschilderde letters op een wit zinken plaat en ze geven de naam en het bouwjaar van de monumentale boerderij aan. Is deze belettering origineel? En wat was de oorspronkelijke kleurstelling? We zochten het uit in ons Rijkserfgoedlaboratorium.
Dit rijksmonument nr. 510815 is van algemeen architectuur- en cultuurhistorisch belang. Het exterieur is namelijk redelijk goed bewaard gebleven en het pand heeft een bepalende ligging in het landschap. Deze zomer vinden er schilderwerkzaamheden aan de boerderij plaats.
Pigment- en bindmiddelonderzoek
Restauratie- en decoratieschilders Veldman & Veltman stelden aan de RCE de vraag of we met bindmiddel- en pigmentonderzoek de oorspronkelijke kleurstelling van de belettering konden achterhalen. Ze wilden ook graag weten of de letters uit het bouwjaar van het pand stammen.
Met deze vraag zijn wij in het Rijkserfgoedlaboratorium in Amsterdam aan de slag gegaan. Voor het pigmentonderzoek zijn verfdwarsdoorsneden met verschillende microscopische technieken bekeken. Sanne Berbers heeft Optische Microscopie en Scanning Electronen Microscopie (SEM-EDX) toegepast. En met behulp van Pyrolyse Gaschromatografie Massaspectrometrie (Py-GCMS) heeft Saskia Smulders de organische bindmiddelen geanalyseerd.
Onderzoeksresultaat
Uit het onderzoek blijkt dat de letters mogelijk uit de bouwtijd van de boerderij stammen en dat de originele kleurstelling goud met geel is geweest. De letters hadden een olievergulding op de hoge vlakke delen en de schuine ‘schaduw’ kanten van de letters waren afgewerkt met een olieverf met geel-oranje oker pigmenten. De achtergrond waarop de letters bevestigd zijn had vermoedelijk een Pruisisch blauwe olieverf afwerking.
De restauratieschilders wegen de resultaten van ons onderzoek mee in een mogelijke reconstructie van de oorspronkelijke kleurstelling.
------------
Wilt u ook iets laten onderzoeken? Lees er meer over op de pagina 'Onderzoek en advies op aanvraag'.
------------