Ga direct naar inhoud

Wegwijs bij verduurzaming van monumenten

Versnellen van de optimale verduurzaming van het monumentenbestand”. Dat betekent: met oog voor de cultuurhistorische waarden streven naar een maximale reductie van de uitstoot van CO2.

Dat is de doelstelling van het programma Erfgoed en Duurzaamheid van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Juist omdat gemeenten een cruciale rol spelen in de verduurzaming is het voor de RCE programma Erfgoed en Duurzaamheid van belang om gemeenten waar nodig en naar behoefte te ondersteunen. Daarom deze wegwijzer!

Hoofdpunten

  • Met het oog op stijgende energieprijzen is het verduurzamen van monumenten essentieel voor de instandhouding ervan;
  • Erfgoed levert een bijdrage aan de verduurzaming, zoals afgesproken in de routekaart verduurzaming monumenten. Deze bevat de gezamenlijke strategie van alle betrokken organisaties in de erfgoedsector om te komen tot verduurzaming van monumenten en daarmee tot de nodige CO₂-reductie;
  • Ook monumenten moeten energiezuiniger om CO2-reductie te kunnen realiseren. Uitgangspunt van de sector is daarbij wel, dat dit gebeurt met oog vóór en behoud ván de cultuurhistorische waarden;
  • Verduurzaming van monumenten vraagt om maatwerkoplossingen met als uitgangspunt dat ook monumenten kúnnen en móeten verduurzamen.

Nuttige Informatie

  • De RCE ondersteunt gemeenten met advies en kennisontwikkeling over verduurzaming van erfgoed.
  • Op de website van de routekaart is een handige Toolbox Beleidsinstrumenten te vinden.
  • Ook is er een soortgelijke Toolbox Duurzaamheid & Ruimtelijke kwaliteit voor gemeenten
  • De stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg (ERM) is het platform voor met name de uitvoeringssector. ERM beheert de beoordelings- en uitvoeringsrichtlijnen zoals die worden vastgesteld door het Centraal College van Deskundigen Restauratiekwaliteit.
  • Het Restauratiefonds ondersteunt in de financiering en biedt daarnaast een platform aan eigenaren van monumenten en specialisten op Monumenten.nl. Hierop tref je alle informatie aan die handig en nuttig is voor monumenteigenaren. Ook is er een Monumenten Community waar monumenteigenaren hun vraag kunnen stellen aan ‘collega’-monumenteigenaren.
  • De Groene Menukaart is een tool waarmee eigenaren van monumenten inzicht krijgen in de verduurzamingsmogelijkheden en de stappen die zij hiervoor moeten doorlopen.
  • De Toolkit Duurzaam Erfgoed geeft een overzicht van alle technische verduurzamingsmogelijkheden binnen de kaders van de monumentale waarden.

Financieringsmogelijkheden

Handige infographics

Soms zeggen plaatjes meer dan 1000 woorden. Om die reden heeft de RCE​​​​​​​ over verschillende verduurzamingsonderwerpen overzichtelijke infographics gemaakt.

Instructievideo's verduurzamen

In een serie animaties legt de RCE via tekeningen duidelijk en sta-voor-stap uit hoe men een monument kan verduurzamen. Wat past wel bij het monument en wat niet?

Inspiratie

Studium Generale | Erfgoed en Duurzaamheid | 29 juni 2021 on Vimeo
We leven in een tijdperk van transities en verduurzaming is een van onze grote opgaves op dit moment. Dit gaat niet zonder ons erfgoed daarin mee te nemen. Hoe gaan wij als erfgoedsector om met deze opgave? Of: hoe zóuden wij daar mee om moeten gaan? Kan erfgoed onderdeel van de oplossing zijn?

Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, gaat daar tijdens het eerste deel van het Studium Generale verder op in. In het tweede deel laat Vera Franken van het Rijksvastgoedbedrijf haar licht schijnen over hoe haar organisatie hiermee omgaat.

Duurzame energie

De RCE heeft zijn adviesbeleid aangepast voor PV-systemen (zonnepanelen) op monumenten. Doel is om monumenteneigenaren meer mogelijkheden te geven om gebruik te maken van PV-systemen (zonnepanelen) bij de verduurzaming van hun monument.

Andere relevante RCE Publicaties

RCE Kennisbank

In de kennisbank van de RCE vind je artikelen met betrekking tot duurzaamheid. 

Waar kun je als gemeente terecht met vragen?

  • Federatie Grote Monumentengemeenten: Werkgroep Duurzaamheid
  • Het steunpunt cultureel erfgoed in de eigen provincie.
  • TIP: zorg ten minste voor een deskundig lid op het gebied van erfgoed en duurzaamheid in de gemeentelijke adviescommissie voor monumenten.
  • Adviseur bouwkunde of adviseur architectuurhistorie van de RCE voor uw gemeente (neem rechtstreeks contact op met de adviseur of via info@cultureelerfgoed.nl)

Op de hoogte blijven?