Maatregelen om te verduurzamen
Wie een monument wil verduurzamen, begint met een verduurzamingsplan. Daarna kan er gestart worden met het realiseren van verschillende maatregelen. Deze zijn te onderscheiden in basismaatregelen, isolatie, verwarming en energieopwekking.
Verduurzaming is maatwerk
Het verduurzamen van een monument betekent maatwerk. Bij elk monument is het van belang de balans te bewaken tussen verduurzaming en cultuurhistorische waarde. Elk monument anders is. Qua bouwjaar, bouwtechniek en aspecten van cultuurhistorische waarde bijvoorbeeld. Wat er mogelijk is op gebied van verduurzaming en waar het gebouw om vraagt, verschilt dus per monument.
Basismaatregelen
Het is belangrijk eerst het huidige energieverbruik in kaart te brengen, en te kijken wat daar al voor winst te behalen is. Welke basismaatregelen zijn er al te nemen? Zijn er bijvoorbeeld afsluitbare luiken, of zijn isolerende gordijnen mogelijk? Is het mogelijk een aantal ruimten niet te verwarmen, maar in zones? Zijn alle kieren gedicht? Is de CV nog goed ingeregeld? Wordt er gebruik gemaakt van ledlampen? Is er een groen energiecontract? Al deze basismaatregelen kunnen al heel veel CO2-besparing opleveren, tot wel 20-30 procent.
Isolatie
De isolatie van monumenten en historische gebouwen vraagt om een zorgvuldige aanpak, zowel bij het maken van plannen als bij de uitvoering van de werkzaamheden. Onzorgvuldigheid kan leiden tot risico’s op vochtproblemen en uiteindelijk aantasting van materiaal. Bij isolatie wordt gestreefd naar het voorkomen van warmteverlies, waaronder veelal het dicht maken van naden en kieren. Het binnenklimaat moet wel gezond blijven en prettig aanvoelen. Tocht wil je voorkomen, maar aandacht voor voldoende ventilatie is erg belangrijk. Er zijn verschillende manier van isoleren van daken, gevels, vensters en vloeren.
Warmteopwekking
Welke duurzame installatietechnieken voor verwarming geschikt zijn verschilt per situatie. Belangrijk is een passend totaalconcept, waarin isolatie, ventilatie en installaties op elkaar zijn afgestemd. Isolatie betekent een lager energieverbruik en dat maakt duurzame installatietechnieken mogelijk. Een gasgestookte ketel bijvoorbeeld zorgt voor hoge temperatuur (>80˚C) en is geschikt om snel ruimtes te verwarmen en koude tochtstromen tegen te gaan. Duurzamere energiebronnen werken vaak met lagere temperaturen zoals vloerverwarming of lage temperatuurradiatoren. Om er dan voor te zorgen dat de ruimtes goed warm worden, is een goede isolatie van gevels, vensters en kap nodig. Ook warm water wordt verzorgd door de gasgestookte ketel. Wanneer er gekozen wordt voor een luchtwarmtepomp, zal niet alleen het afgiftesysteem moeten worden aangepast, maar ook de manier op het water te verwarmen.
Energieopwekking
Zelf stroom opwekken met zonnepanelen of windenergie? Er is meer mogelijk dan vaak wordt gedacht. Ook wanneer dit op eigen dak of terrein niet kan, zijn er duurzame oplossingen. Zoals aansluiting bij een energiecoöperatie of inkopen van groene energie. Er zijn verschillende manieren om gebruik te maken van duurzame elektriciteit.