Ons Dorpshuis Westeremden – De spil in archeologisch onderzoek

*Muziek speelt* 

Beeldtekst: Het Verdrag van Faro in de praktijk.
Archeologisch onderzoek Ons Dorpshuis, Westeremden.

Bert Schudde – Bestuurslid Stiching Ons Dorpshuis Westeremden:
Dorpshuis is eigenlijk het brandpunt van het cultureel leven in dit dorp. Het is de plek waar we dingen vieren, waar je met een school samenkomt bij een feestelijke ouderavond, waar we afscheid nemen van mensen. Het is echt het kloppend hart van de gemeenschap. Westeremden ligt eigenlijk in het hart van het gebied met mijnbouwproblematiek in Groningen. Dat betekent dat op een gegeven moment dit gebouw geïnspecteerd is van: is dit een veilig gebouw? En er moest stevig versterkt worden. Voor het achterdeel waren die ingrepen zo fors dat het beter was om het gebouw helemaal af te breken. Het monumentale voorhuis, hadden we al vrij snel besloten, dat moet in ieder geval behouden blijven.

Jos Stöver – Adviseur archeologie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:
Hier zijn ze dan, eindelijk.

Bert Schudde – Bestuurslid Stiching Ons Dorpshuis Westeremden:
Ja, top.

Jos Stöver – Adviseur archeologie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:
Drie segmenten van de boorkern die jullie hebben uitgeplozen. Een archeologisch rijksmonument is beschermd en dat kan betekenen dat als je iets wil op zo'n archeologisch rijksmonument, dat je daar een vergunning voor moet aanvragen bij de minister. Wat meestal gebeurt, is dat een vergunning wordt aangevraagd en daar moeten wij dan op reageren. Maar in dit geval zijn we ook in het vooroverleg al betrokken. Dat is belangrijk omdat wij dan kunnen aangeven wat wij het liefst zouden willen als het gaat om bijvoorbeeld de fundering.

Bert Schudde – Bestuurslid Stiching Ons Dorpshuis Westeremden:
In de loop van die gesprekken over de vergunning ontstond het idee om die archeologie niet als een verplicht 'moetje' op te vatten, maar om daar een mooi publieksparticipatie-project omheen te organiseren.

Jos Stöver – Adviseur archeologie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:
Dit nieuwe gebouw moest natuurlijk worden gefundeerd en daarvoor moest een bouwput worden gegraven waar de fundering in kwam te zitten. Daarbij is al het nodige tevoorschijn gekomen. In eerste instantie al een hele mooie waterkelder. Vervolgens zijn we gaan verdiepen. Daarbij kwam botmateriaal tevoorschijn. de nodige scherven, maar ook een aantal flinke bakstenen met handafdrukken en vingerafdrukken erin. Het bijzondere is, en dat geldt natuurlijk zeker voor de dorpsbewoners, is dat ze als het ware bijna fysiek contact krijgen met de mensen die hier in de 13e/14e eeuw die bakstenen hebben gebakken. Dus dat is geweldig. We hebben er hier nog een schepje bovenop gedaan door te zeggen van: waar ligt nu eigenlijk de oorsprong van Westeremden? En dat kun je bereiken door een aantal steekboringen te doen, want dan boor dus eigenlijk naar de beginfase van de wierden.

Bert Schudde – Bestuurslid Stiching Ons Dorpshuis Westeremden:
Ik ben een geschiedenisfanaat, dus je hebt je eigen ideeën, je hebt af en toe romantische ideeën over de geschiedenis. En de archeologisch-wetenschappelijke praktijk is compleet anders en het is als leek fantastisch om met je neus bovenop een opgraving te staan, en daar ook actief deel van uit te maken. Ik ben met een aantal leerlingen van basisschool bij de RCE in Amersfoort geweest en hebben we de botten die we daar gevonden hebben. We hebben samen met de kinderen gedetermineerd. Ja, dat zijn ontzettend leuke veldtrips die je voor een school kunt organiseren. Het aantal kinderen dat archeoloog wil worden is explosief gestegen. Dat ik denk dat ze bij de RUG straks gewoon een compleet nieuwe afdeling kunnen gaan inrichten, met een jaar of tien.

Jos Stöver – Adviseur archeologie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:
Burgerparticipatie levert wel een aantal dingen op. Ten eerste, de betrokkenheid van de bewoners bij de plek waar ze wonen. Dat is denk ik al heel interessant. Het is heel goed voor de goodwill van de archeologie. Archeologie is toch iets wat in de grond verborgen zit, je weet het niet, je ziet het niet. Dus door mensen deel te laten nemen aan dat archeologisch proces leren zou ook van: goh, dat bodemarchief dat is inderdaad het bewaren waard. En dat is natuurlijk wel heel belangrijk omdat veel van onze geschiedenis, die zit in de grond.

Bert Schudde – Bestuurslid Stiching Ons Dorpshuis Westeremden:
In een dorp waar geschiedenis al echt heel erg leeft, is het een enorme verdieping geworden in de waardering en ook in het gevoel van rentmeesterschap voor deze bijzondere plek.

*Muziek speelt en fadet uit*

Logo Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verschijnt in beeld.

Beeldtekst: Erfgoed maak je samen!