Programma Interieurs
Het programma Interieurs (2015-2019) biedt eigenaren en gebruikers praktijkgerichte producten en diensten die hun ondersteunen bij het gebruik, behoud, beheer en ontwikkeling van interieurs in hun rijksmonument.
Lopende programma's
Interieurensembles
Aanleiding voor het project Interieurensembles is de Erfgoedwet (2016) die de mogelijkheid biedt om monumenten met het bijbehorende interieur als ensemble aan te wijzen. Doel is om draagvlak voor, kennis over en bewustwording te creëren om bij te dragen aan de instandhouding van deze monumentale combinaties. Een belangrijk onderdeel van het project vormt een toonbeeldenlijst die inzicht geeft in de verschillende soorten ensembles en het belang daarvan. Lees meer over interieurensembles.
From Isolation to Coherence
Dit project gaat over enkele bijzondere interieurschilderingen en sluit aan op het gelijknamige project van NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) gericht op 17de- en 18de-eeuwse Nederlandse schilderijenensembles. Het vergroten van kennis, waardering en begrip van schilderingen in interieurensembles moet bijdragen aan een verantwoorde beheer, restauratie en presentatie van dit erfgoed. De methodiek wordt opgenomen in een handboek voor eigenaren, beheerders en cultuurambtenaren.
Wederopbouw interieurs
Wederopbouw interieurs vult – als schakel tussen de programma’s Interieurs en Erfgoed van de moderne tijd - de kennislacune op het gebied van 20ste-eeuwse monumenten en hun interieurs. Interieurs uit de wederopbouwperiode 1940-1965 zijn erg kwetsbaar door verval én doordat ze vaak niet op waarde worden geschat. Terwijl de actuele gebruiks- en wooneisen zich in rap tempo evolueren, zijn de waarden van deze interieurs nog niet uitgekristalliseerd. Het project pleit daarom voor een juiste omgang met deze interieurs door de diverse gebruikersgroepen. Met name door een integrale benadering en ontsluiting van kennis via (online)publicaties, bijeenkomsten en een overzichtswerk van toonaangevende Wederopbouw interieurs.
Binnenhof van binnen
Het Binnenhof in Den Haag is een bijzonder bestuurlijk centrum dat al eeuwen op dezelfde plek staat. De interieurs van de vele aanbouwen en uitbreidingen vormen een bron van informatie over de graven, stadhouders en staatslieden, die het complex maakten tot wat het nu is. Om een breed publiek – van parlementariër tot toerist – te laten kennismaken met dit erfgoed wordt de rijke interieurhistorie van het Binnenhof vastgelegd in een beknopte, toegankelijke publicatie.
Friese woonhuisinterieurs
Net als elders in Nederland is in Friesland niet of nauwelijks bekend of er zich waardevolle monumentale interieurs dan wel interieuronderdelen bevinden. Stichting Interieurs in Fryslân maakt een provinciebrede inventarisatie van waardevolle interieurs in Friesland, toegespitst op monumentale woonhuizen en boerderijen.
De projectresultaten krijgen landelijke én internationale exposure in 2018 (Leeuwarden Culturele Hoofdstad). Daarnaast kan het project als voorbeeld dienen voor gelijksoortige inventarisaties.
Brochures over interieuraspecten
Binnen het programma Interieurs worden in totaal zo’n 20 nieuwe brochures ontwikkeld voor gemeenten, architecten en monumenteigenaren. Een rapportage over monumentale interieurs is inmiddels gepubliceerd. Met deze publicaties wil de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed meer samenhang creëren tussen bestaande publicaties, eventuele kennisleemtes opvullen en actuele problemen rond interieurs onder de aandacht brengen.
Afgeronde projecten
Kennis en kennislacunes op interieurgebied:
Unieke kennisinventarisatie op het gebied van interieurs. Wat is bekend? Waar zitten de lacunes? Waar is winst te behalen? Er zijn 2 metingen uitgevoerd bij zo’n 40 belanghebbenden om het kennisveld interieurs beter te positioneren binnen het onderwijs én de erfgoedsector.
Resultaat: de 2 metingen vormen een 0-meting en de gegevens opgenomen in de Erfgoedmonitor.
Voorraad en conditie van interieurs
Een betere zorg voor cultuurhistorisch waardevolle interieurs in rijksmonumenten begint met het in kaart brengen van deze interieurs en hun conditie. Daarom startte de Rijksdienst een onderzoek waarin de staat van onderhoud, de preventieve conservering en het huidige of toekomstige gebruik worden beschreven.
Resultaat: dankzij een zogenaamde 0-meting kan er strategischer gekeken worden naar waardevolle interieurs in rijksmonumenten.
Van grachtenhuis tot villa in het groen
Onder leiding van stichting Historische Interieurs in Amsterdam richtte dit onderzoeksproject zich op de woonhuisarchitectuur van vermogende Amsterdammers in de periode 1875-1945. Zij vestigden zich, behalve in de hoofdstad zelf, ook in buitengebieden als het Gooi en Zuid-Kennemerland. Doel van het project is om kennis over deze interieurs en interieuronderdelen te verzamelen, vast te leggen en te delen.
Resultaat: 3 publicaties van ‘huizenportretten’ en een handleiding die de methodiek en aanpak van het onderzoeksproces inzichtelijk maakt.