Dienstplichtig met oorlogstaak in Darp/Havelteberg

Stafpeleton

"In mei 1979 kwam ik als dienstplichtige op in de Frederik Hendrikkazerne in Blerick. Omdat ik binnen de twee maanden opleiding mijn rijbewijs niet kon halen, werd ik voor de drie laatste weken overgeplaatst naar de Isabellakazerne in Vught. Het OCA, Opleidingscentrum Algemeen. Mijn nieuwe functienummer werd A00X0, infanterist bij het Regiment van Heutz. Het groene baretembleem van de medische dienst werd omgeruild voor de zwarte met oranje rand.

Na de opleiding moest ik me melden in gebouw H van de Johannes Postkazerne (JPK) in Havelte. Ik zou mijn diensttijd doorbrengen bij 434 Infanterie BeveiligingsCompagnie, kortweg IBC. Doordat ik vrij hoog was opgeleid (MAVO-4 en een jaartje verpleegkunde), kwam ik al snel in het stafpeloton terecht. Ik werkte op het bureau van de Compagnie’s Sergeant Majoor (CSM). Hierdoor heb ik een behoorlijk ontspannen diensttijd gehad.

Oorlogstaak

Een IBC had wel een oorlogstaak, vernam ik. Oorlogstaak in het kader van de Koude Oorlog. Een onderdeel van de artillerie op de JPK, ik meen het 128ste, beschikte over Lanceraketten. Zodra er aan onze oostgrens stront aan de knikker zou zijn, werden deze raketten op carriers naar West Duitsland vervoerd. Onze taak was dan het bewaken en beveiligen van deze raketten en transporten.

Ik hoorde al snel dat deze Lanceraketten uitgerust konden worden met atoomkoppen. En deze lagen opgeslagen op de Amerikaanse site in Darp, bij Havelterberg. Of ze er echt lagen, wisten we nooit. Bij toerbeurt moest een compagnie gedurende een week deze site bewaken. Dat waren veelal geen IBC’s. Als er een serieus probleem zou dreigen, werd de bewaking wel direct overgenomen door onze compagnie.

Bewaakt door Amerikanen

De site was een groot rechthoekig terrein, met eromheen twee hoge hekken. De binnenkant werd bewaakt door Amerikanen. En tussen de twee hekken rondom de site liepen wij wacht, in 4 wachttorens. De jongens die op wacht stonden beschikten over een FN FAL, geladen met scherpe patronen en ze droegen een kogelvrij vest. Er zat een flink open stuk terrein tussen het buitenste hek en de bosrand. Als het donker was werden de 4 zijden van de site  vanaf de bosrand volop in het licht gezet. Het was dus schier onmogelijk om vanaf de bosrand ongezien het hek te bereiken, mits de wachtposten alert waren, natuurlijk. Bij de ingang van het terrein, bij de slagboom, bevond zich post 5. Hierin waakten 2 militairen, bewapend met een FN MAG mitrailleur.

Ik heb zelf een paar keer een week sitewacht gehad. Mijn taak was het bedienen van veldtelefoon en intercom. Vanuit het wachtlokaal stond ik in verbinding met de 4 wachttorens (waarvan er nog één is bewaard gebleven), met post 5 en met de Amerikanen die in hun wachtlokaal verbleven. Elke 20 minuten moest ik een zogenaamde line-check  houden met de 5 posten. Vooral tijdens de nachtdienst was dit voor de jongens die daar op wacht stonden of lagen een welkom contactmoment. Ze stonden daar in hun eentje in het volle licht en dat vond niet iedereen even leuk….

Alarm

Zo nu en dan werd een alarmsituatie gecreëerd door de aanwezige vaandrig, om iedereen wakker en alert te houden. Een wachtpost had dan bijvoorbeeld in de bosrand iemand gezien. Hij gaf de locatie door aan mij (elke zijde had een kleur en in de bosrand stonden nummers, 1 tot en met 10). Dan werd er een 3 koppige patrouille op uitgestuurd, om poolshoogte te nemen. Omdat dat onverwachte beweging was, moest ik hierover de Amerikanen in het wachtlokaal inlichten. Ik herinner me dat daar door hen altijd erg ongeïnteresseerd en vooral slaperig op werd gereageerd.

En heel soms werd er piketalarm gegeven. Dan werd gesimuleerd dat er echt wat aan de hand was, meerdere indringers in het bos ofzo. Op de kazerne was tijdens elke dienst een piketpeloton paraat. Bij een piketalarm nam ik contact op met de piketcommandant en gaf de aard van het alarm door. Binnen no time arriveerden vanaf de JPK 3 Daf-viertonners met 30 soldaten op de site en die bemanden snel de 10 schuttersputten aan elke zijde in de bosrand. De vierde zijde was voor 10 soldaten van de aanwezige bewakingsploeg. Als alle posten waren bemand en de situatie onder controle was, werd het alarm afgeblazen.

Vredesdemonstratie met Pasen

Je moet je voorstellen dat tijdens een piketalarm de soldaten van het piketpeloton niet wisten of het een oefening was, of niet. Er lagen dan 40 soldaten in de bosrand, bewapend met een met scherpe patronen geladen FN FAL en een geladen FN MAG mitrailleur bij de ingang. Ik herinner me dat tijdens een vredesdemonstratie met Pasen, demonstranten vanaf de openbare weg het bos inliepen, richting de site. Er werd toen ook piketalarm gegeven en de kans was heel groot dat er ongelukken konden gebeuren. De dienstplichtige soldaten konden nog wel eens erg gespannen en zenuwachtig zijn tijdens zo’n alarm, omdat ze nooit wisten hoe serieus het was.

Een aantal jaren geleden heb ik de site bezocht. Alleen de enorme open plek in het bos en de laatst overgebleven wachttoren herinneren nog aan wat hier destijds was. En als ik vertel wat ik hier heb meegemaakt en wat zich hier afspeelde, bedenk ik me dat het toch eigenlijk best wel een spannende tijd was."