Kerkenvisie
Vanaf 2019 is er een actief kerkenvisiebeleid. 240 gemeenten werken sindsdien, in verschillende stadia, aan de toekomst van hun kerkgebouwen.
Nederland telt meer dan 6.000 kerkgebouwen.
Ze zijn bepalend voor straatbeeld en landschap.
Vaak vormen deze kerkgebouwen het middelpunt van de gemeenschap.
Menig Nederlander is er gedoopt, getrouwd, of heeft er gerouwd.
Maar; anders dan vroeger worden kerken op veel plekken niet meer zo druk bezocht.
Dat betekent minder geld voor onderhoud, of voor de energierekening.
Daarom moeten we nu nadenken over de toekomst van kerkgebouwen…
ook al is die toekomst...
niet altijd duidelijk.
Kerkgebouwen hebben vaak veel verschillende belanghebbenden.
Elk met eigen regels, wetten en eisen.
En dat kan leiden tot moeizame discussies.
Helemaal als oplossingen van kerk tot kerk gezocht moeten worden.
Willen we deze markante gebouwen behouden...
dan is het dus belangrijk om naar elkaar te luisteren, elkaar de ruimte te geven, en de kerken in samenhang te bespreken.
Zo komen we tot een integrale kerkenvisie voor álle kerken in een gemeente.
En kunnen we samen kerkgebouwen behouden en een toekomst geven...
als kerk...
als multifunctioneel gebouw...
of met een andere bestemming.
Meer weten over kerkenvisies?
Ga naar www.toekomstreligieuserfgoed.nl.
Een kerkenvisie is een strategische visie op de toekomst van meerdere kerkgebouwen binnen een gemeente of regio. Het opstellen van een kerkenvisie gebeurt in dialoog tussen de gemeente, kerkeigenaren, inwoners en erfgoedorganisaties. Het gaat dan over álle kerkgebouwen in die gemeente: monumentaal en niet-monumentaal, nieuw en oud, ongeacht geloof.
Welke gebouwen blijven als kerk fungeren, welke kerkgebouwen worden geschikt gemaakt voor meervoudig gebruik en welke gebouwen worden gesloten voor de eredienst en krijgen een andere functie (herbestemming)? Maar het kan ook gaan over de wijze waarop men met elkaar het gesprek aangaat als er kerken gesloten of verkocht worden.
Wel of geen kerkenvisie?
In lang niet alle gemeenten is er behoefte aan een kerkenvisie. In sommige gemeenten zitten de kerken regelmatig meer dan vol. Andere gemeenten zetten andere instrumenten in om samen met eigenaren tot afspraken over de toekomst van de kerkgebouwen te komen. Het is aan de partijen zelf om te bepalen of in de kerkenvisie ook ander religieus erfgoed (kloosters, kapellen, begraafplaatsen) wordt meegenomen.
Meer informatie op Toekomst Religieus Erfgoed
Actuele informatie over kerkenvisies, presentaties van verschillende gemeenten en handleidingen over het ontwikkelen van een kerkenvisie is te vinden op toekomstreligieuserfgoed.nl, de website van acht partners uit het religieuze erfgoedveld.
Enkele publicaties over kerkenvisies zijn ook hier te vinden:
- Bouwstenen voor een kerkenvisie. Handreiking 2019
- Aanvulling op Bouwstenen voor een kerkenvisie - Addendum 2021
- Kerkenvisie: van visie naar uitvoering (2022) .
Kerkenvisie feiten en inzichten 2
Deze publicatie uit november 2024 geeft feiten en ontwikkelingen weer, die mede namens de kerkenvisies zijn ontstaan in het Nederlands religieuze erfgoed in de periode 2021 en 2024. Zichtbaar is hoe ver gemeentes zijn met hun kerkenvisie en hoe het religieus erfgoed mede dankzij de kerkenvisies ingebed is in het gemeentelijk beleid. Ook is er aandacht voor onder meer verduurzaming, leegstand, sloop en nieuwbouw van gebedshuizen.