Brandpreventie collecties
Een brand kan grote gevolgen hebben. Brand voorkomen is erg belangrijk, daarom is aandacht voor preventie nodig. Naast de brandveiligheidsvoorwaarden uit het Bouwbesluit 2012 en die van de brandweer, is het voor erfgoedbeheerders raadzaam om zelf extra aandacht te besteden aan de brandpreventie voor collecties.
Eisen Bouwbesluit 2012
Een bouwwerk mag geen gevaar opleveren voor bewoners, gebruikers en omgeving. Daarom heeft de overheid in het Bouwbesluit 2012 voorschriften voor veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu vastgelegd. Een bouwwerk moet altijd voldoen aan die voorschriften. In het Bouwbesluit 2012 zijn ook brandveiligheidsvoorwaarden opgenomen. Zo moeten aanwezige personen veilig kunnen vluchten. Ook moet een brand beheersbaar blijven en niet overslaan naar de buren. Deze regelgeving is niet gericht op het voorkomen van schade aan een monument of collecties.
Rol van de brandweer
De brandweer stelt ook eisen, meestal gelijk aan die van het Bouwbesluit. Toch verschuift het ‘regelgericht denken’ naar ‘risicogericht denken’ en staat de brandweer open voor een gesprek over bescherming van erfgoed tegen brand. Het is verstandig om goed contact te hebben met de brandweer. De brandweer heeft niet altijd weet van de cultuurhistorische waarde van een gebouw of van collecties in uw gebouw. Ga het gesprek aan en weet wat u van de brandweer kan verwachten en wat zij van u als erfgoedbeheerder verwachten. De publicaties Brandweer en cultureel erfgoed en De Nachtwacht als vuurlast van het Instituut Fysieke Veiligheid geven inzicht in de verwachtingen.
Rol van de erfgoedbeheerder
Het is aan de erfgoedbeheerders zelf om aandacht te besteden aan brandpreventie voor collecties. Veel winst is te behalen door medewerkers bewust te maken van de risico’s op brand. Procedures, opleiden en oefenen kan veel ellende voorkomen. De website Depotwijzer geeft veel informatie over het voorkomen van brand in depots. De informatie is echter ook toepasbaar op de rest van het museale gebouw.
Praktijkvoorbeeld Nationaal Archief en Koninklijke Bibliotheek
Het Nationaal Archief en de Koninklijke Bibliotheek deden in 2005 onderzoek naar de gevolgen van brand voor boekcollecties. De aanbevelingen om boeken zo goed mogelijk te beschermen tegen brand staan beschreven in de publicatie Boeken in brand.
Praktijkvoorbeeld Mauritshuis
Het Mauritshuis onderzocht in 2009 welke bescherming de verschillende manieren van inlijsten van schilderijen bieden bij een brand. In het artikel Brandproef staan aanbevelingen die volgden uit de observaties na deze proef.