Nederlands paviljoen-meubilair in Osaka
Weblog
Dit jaar vindt de wereldtentoonstelling plaats in Osaka (Japan) zoals dit ook het geval was in 1970. Het evenement is de aanleiding om een stoel uit de Rijkscollectie RCE uit te lichten. De stoel ‘sz 08 Osaka’ werd namelijk speciaal voor het Nederlandse paviljoen ontworpen door meubelontwerper Martin Visser (1922-2009). Na Expo 1970 is een model van ‘sz 08 Osaka’ onderdeel geworden van de Rijkscollectie.
Martin Visser en 't Spectrum
Voor de wereldtentoonstelling in 1970 ontwierp Visser het paviljoenmeubilair. Visser was al sinds 1954 in dienst van N.V. Maatschappij voor Kunstnijverheid ’t Spectrum en was de belangrijkste ontwerper voor het bedrijf. Tot halverwege de jaren zestig waren het functionalisme en Scandinavisch design belangrijke inspiratiebronnen voor het meubilair van ’t Spectrum. Eind jaren zestig kwam hier verandering in, omdat er meer aandacht kwam voor comfort, informaliteit en luxe. Martin Visser ontwierp voor Expo 1970 onder andere sz 08 Osaka en bz 09 Kyoto. Typerend voor deze collectie zijn de ronde buizen en gecapitonneerde kussens.
De aankoop
Van 1932 tot en met 1992 kocht het Rijk nog kunstwerken aan. Aankopen werden ondergebracht in musea of bijvoorbeeld gebruikt voor het aankleden van overheidsgebouwen. In de periode 1960-1972 kwam de prioriteit te liggen bij het uitlenen aan nationale en internationale tentoonstellingen om op deze manier de Nederlandse cultuur te promoten. Om de rijkscollectie zo representatief mogelijk te maken werd er doorgaans één object per kunstenaar aangekocht. Vermoedelijk is dit de reden waarom er maar één stoel van Visser uit de Expo 1970 is aangekocht. Sinds de aankoop in 1970 is de stoel in langdurige bruikleen bij het Stedelijk Museum te Amsterdam.
Expo 2025
Voor de wereldtentoonstelling dit jaar is het Nieuwe Instituut in Rotterdam gevraagd door verschillende ministeries om zorg te dragen voor het culturele programma. Expo 1970 is in dit kader een belangrijke referentie gebleken, omdat er toen werd uitgegaan van een totaalconcept. Het programma dit jaar heeft eenzelfde soort doelstelling en richt zich op het betrekken van meerdere culturele disciplines. Het Nieuwe Instituut heeft niet enkel aandacht voor architectuur en design, maar ook voor interieur, mode, musea, vormgeving, grafisch ontwerp, film, fotografie en muziek. Voor alle projecten is gekeken naar duurzaamheid en samenwerkingen waarbij extra aandacht besteed wordt aan kansrijke projecten die de potentie hebben om langer te duren dan alleen de expo in 2025.
Paviljoenmeubilair
Doordeweeks worden in het Nederlandse paviljoen conferenties georganiseerd en het weekend is gereserveerd voor het culturele programma. Gedurende de weekenden zijn er onder andere tentoonstellingen te zien en is er expositie meubilair te bewonderen. Door het volle programma van het paviljoen was een vereiste voor het meubilair dat het licht is en snel op- en afgebouwd kan worden. Voor het expositie meubilair is samengewerkt met hout- en meubelbedrijven uit Morodomi (Japan).
In het paviljoen wordt onder meer stoel V3 getoond naar ontwerp van kunstenaar Sander Wassink. Wassink maakte de stoel van verschillende materialen en montagevernuftigheden in samenwerking met verschillende Japanse makers en fabrikanten. Daarnaast zal er ook een kruk te zien zijn van meubelontwerper Kengo Kabashima (namens Legnatec Co.) en het Nederlandse architectenbureau Studio Acte. Op uitnodiging van het Nieuwe Instituut koos Kabashima uit verschillende inzendingen voor Studio Acte om mee samen te werken. Het heeft geleid tot een prachtig strak ontwerp voor een houten kruk waar, op aandragen van Studio Acte, altijd een restdeel hout in verwerkt zit en waarbij speciale Japanse verbindingen voor de constructie worden gebruikt. De samenwerking tussen Studio Acte en Kengo Kabashima is dermate succesvol dat deze twee partijen het expositie meubilair door ontwikkelen tot consumentenproduct.
Deze blog is geschreven door conservator Caroline Daams.