Gezocht: ontwerpoplossingen om monumenten te isoleren
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is op zoek naar innovatieve en creatieve oplossingen om monumenten te isoleren, om daarmee bij te dragen aan de doelen van het Klimaatakkoord. Daarbij hebben we innovatie, creativiteit en aandacht nodig! We maken daarom gebruik van een innovatiecompetitie: de SBIR (Small Business Innovation Research).
Aanpak maatschappelijk vraagstuk
De SBIR is een competitie die creatieve ondernemers uitdaagt samen nieuwe producten en/of diensten te ontwikkelen voor de aanpak van een maatschappelijk vraagstuk, met financiële ondersteuning van de Rijksoverheid. Samenwerking tussen bedrijven en de creatieve/innovatieve industrie is een must. Voor deze SBIR is 800.000 euro beschikbaar. Indienen kan tot 24 mei 2022.
[Tekst gaat verder na afbeelding]
Monumenten isoleren vraagt om maatwerk
We richten ons specifiek op nieuwe producten of innovaties van bestaande producten op het gebied van het isoleren van monumenten. Isolatiematerialen zijn veelal ontwikkeld vanuit een technisch en niet vanuit een esthetisch perspectief. Terwijl bij monumenten juist de esthetische of cultuurhistorische waarden op de voorgrond staan. Daarom is maatwerk nodig, waarbij behoud van de waarden samengaat met verduurzaming. Deze oplossingen, passend bij een monument, ontstaan door samenwerking tussen duurzaamheidstechneuten, erfgoedexperts en ontwerpers. En die samenwerkingen ondersteunen wij met deze SBIR.
Beleving van historisch gebouw staat voorop
De hamvraag is: hoe zou je gevels, vloeren en plafonds van monumentale panden kunnen isoleren, waarbij het behouden van de beleving van een historisch gebouw voorop staat? Concreet zoeken we naar nieuwe producten of toepassingen in drie categorieën:
Isolatie van vensters
Hier is behoefte aan een integrale aanpak voor de combinatie van luiken, gordijnen, ventilatie en het isoleren van ramen, die zowel esthetisch als innovatief is.
Monumenten hebben veel verschillende raamtypen. Het zou interessant zijn voor elk type een mooi systeem te ontwikkelen. Een veelgebruikte oplossing, voorzetramen aan de
binnenzijde, is niet altijd toepasbaar in een monument met historische ramen of met een hoogwaardig historisch interieur. Er zijn dus ideeën nodig om de technische inpasbaarheid te vergroten, waarbij de esthetiek ook wordt meegenomen.
Van oudsher worden bij monumenten raamluiken toegepast, zowel aan de binnen als aan de buitenzijde. Ze dragen bij aan comfort en terugdringen van de stookkosten. Raamluiken bieden kansen en mogelijk inspiratie voor een modern ontwerp. Vaak zijn de luiken verdwenen of worden ze niet ten volle benut. Is daar verandering in te brengen? Zouden binnenluiken bijvoorbeeld omgebouwd kunnen worden tot achterzetramen. Of zou domotica iets kunnen betekenen in het automatisch sluiten van luiken?
Isolatie van gevels
Hier zijn ontwerpoplossingen nodig voor gevelisolatie die geen problemen veroorzaken met de aansluiting op historische details.
Het plaatsen van voorzetwanden als vorm van gevelisolatie zorgt maakt bijvoorbeeld dat het muurpakket dikker wordt. Dit zorgt voor problemen met de aansluiting op betimmering van ramen, lambriseringen, luiken, bespanningen, lijstwerk op stucplafonds, houten strijkbalken, vloerafwerkingen en plinten.
Wat voor oplossingen zijn er te bedenken om de aansluiting op historische details te verbeteren? Bijvoorbeeld dunner materiaal met dezelfde isolatiewaarde. Of een andere oplossing voor de vormgeving van aansluitdetails?
Isolatie van daken
Hier zijn ontwerpoplossingen nodig om isolatie aan de buitenzijde toe te passen, zonder problemen te krijgen met de aansluitingen op dakgoten en topgevels, en de aansluiting op gevelisolatie aan de binnenzijde.
Bij een dak wordt isolatie aan de buitenzijde bijvoorbeeld vaak als optie overwogen, maar door de dikte van het isolatiemateriaal komen de dakpannen dan zover omhoog dat dit gevolgen heeft voor aansluitingen op dakgoten en topgevels en het aanzien hiervan.
Als je de gevel binnen isoleert en het dak buiten, hoe ga je dan bijvoorbeeld met de muurplaat om? Nu is het eindresultaat vaak een nieuwbouwdetail. Het zou mooi zijn als je de historische details kunt behouden, bijvoorbeeld door kneedbaar isolatiemateriaal. Wat voor oplossingen zouden er nog meer kunnen zijn?
Meer lezen
De competitie wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondenemend Nederland (RVO). Ben je ondernemend, voel je je aangesproken, heb je eigen ideeën en ga je graag de samenwerking aan? Lees dan meer over deze SBIR-oproep op de website van de RVO. Indienen kan tot 24 mei 2022.