Bijzonder Rietveld interieur opnieuw te beleven in 3D model
Weblog
De internationale pers werkte in het Unesco hoofdgebouw in Parijs jarenlang in een architectonische perskamer van de hand van Gerrit Rietveld. Het gebouw opende zijn deuren in 1958 en diverse lidstaten leverden interieurs en kunstwerken als nationaal geschenk. Delen van de perskamer zijn sinds de jaren '80 in beheer bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Ze hebben geleid tot een 3D model van de ruimte.
De perskamer van Gerrit Rietveld werd geroemd om zijn bijzondere lijnenspel, kleurgebruik en moderne materialen als linoleum en suwide. Het lijnenspel, waarbij elk meubel een vaste plek had en het vloerpatroon zelfs doorliep op de tafels, zorgde er alleen voor dat het interieur moeilijk kon meebewegen met veranderend gebruik van de ruimte. Dat was één van de redenen waarom het interieur in de jaren ‘80 werd ontmanteld en teruggegeven aan Nederland. De ongeveer 30 resterende meubelen zijn toen ingeschreven in de collectie van de rechtsvoorganger van de RCE.
[Tekst gaat verder onder de foto]
Onbekend maar niet onbemind
Wat doe je als Rijksdienst vervolgens met meubelen uit zo’n groot interieur (de ruimte was ongeveer 12 x 20 meter), waarvan eigenlijk maar weinig bekend is? De vloer en de muurbekleding waren verloren gegaan. De vier aanwezige foto’s gaven niet de hele ruimte weer en werden bovendien met de hand ingekleurd. Omdat samenhang de sleutel van het succes van dit interieur was, zijn de meubelen afzonderlijk niet zo interessant om in bruikleen te geven aan musea. Het doel van de RCE is om het interieur ooit weer als één geheel, inclusief vloeren en muren, ergens te kunnen tonen. Om meer van de ruimte en het gebruik daarvan te kunnen begrijpen was daarom onderzoek nodig.
[Tekst gaat verder onder de foto's]
Onderzoek leidt tot 3D model
Het onderzoeksproject is in 2017 afgetrapt met een expertmeeting in Rietveldpaviljoen de Zonnehof in Amersfoort. Sindsdien heeft veel kunsthistorisch- en materiaal-technisch onderzoek plaatsgevonden. Het hele ontwerpproces is geanalyseerd aan de hand van ontwerptekeningen en brieven en er werd onderzoek gedaan naar het linoleum dat gebruikt is voor de vloeren en tafels. Momenteel wordt er ook onderzoek gedaan naar het suwide (vinyl op een textiele ondergrond) dat is gebruikt voor de muren en stoelen. Die informatie komt nu samen in een 3D model, gemaakt door het 4D Research Lab van de Universiteit van Amsterdam. Het ontwerp van Rietveld is zo weer in zijn geheel te beleven.
Het 3D model van de Unesco Perskamer is voor iedereen beschikbaar. In een virtuele rondleiding maak je kennis met dit bijzondere interieur en het gebruik door de jaren heen.
[Tekst gaat verder onder de foto]
Credits
Het computermodel van de kamer werd gemaakt door Santje Pander van de opleiding Conservering en Restauratie en Tijm Lanjouw van het 4D Research Lab, beide onderdelen van de Universiteit van Amsterdam. De RCE heeft met behulp van ontwerptekeningen, brieven en nieuw opgedoken foto’s de inhoudelijke aanvullingen geleverd.
Deze blog is een bijdrage van Dorian Meijnen, conservator kunstcollecties bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.