Boerderijen zijn onlosmakelijk verbonden met het Nederlandse cultuurlandschap. Vooral historische boerderijen dragen door hun karakteristieke verschijningsvorm bij aan de identiteit en de betekenis van het landelijk gebied. Historische boerderijen bestaan niet alleen uit de historische erfbebouwing, ook de historische erfbeplanting, -inrichting en het direct omliggende landschap maken er deel van uit. Historische boerderijen worden gerekend tot het agrarisch erfgoed, waaronder bijvoorbeeld ook het roerende, het levende en het immateriële agrarisch erfgoed vallen.
Agrarisch erfgoed onder druk
Veel van de huidige maatschappelijke opgaven komen samen in het landelijk gebied. Door de complexiteit en vooral de omvang van de opgaven staat het platteland en hiermee het agrarisch erfgoed onder druk. Zo zorgen onder andere schaalvergroting van boerenbedrijven, woningbouw, natuurherstel en de bouw van infrastructurele werken ervoor dat het aantal historische boerderijen snel afneemt. Natuurlijk kan en hoeft niet al het agrarisch erfgoed behouden te blijven. Daarentegen is het wel wenselijk om te weten welk agrarisch erfgoed we duurzaam willen doorontwikkelen. Dit kan in de vorm van een (huidige of nieuwe) agrarische bedrijfsvoering of als herbestemde boerderij. Ook bij doorontwikkeling is het van belang dat het brede spectrum van het agrarisch erfgoed als uitgangspunt wordt genomen, dus niet alleen de erfbebouwing, maar bijvoorbeeld ook de erfbeplanting, de erfinrichting en de bijbehorende verhalen.
Rol van de RCE
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) zet zich in om historisch waardevolle boerderijen te beschermen. Bijna 8.000 agrarische gebouwen zijn opgenomen in het rijksmonumentenbestand. Bij grootschalige renovaties en herbestemmingen van een rijksmonument heeft de RCE een adviesrol. We denken mee over de aanpak en mogelijke oplossingen, ook op het gebied van verduurzaming.
Hulp bij herbestemming
Voor herbestemming van agrarisch erfgoed zijn er verschillende mogelijkheden. De RCE geeft advies over en doet onderzoek naar herbestemming en bijvoorbeeld nieuwe financieringsvormen en verdienmodellen. Daarnaast zijn er ook andere partijen waarbij eigenaren terecht kunnen.
Lees meer over advies en regelingen bij herbestemming van agrarisch erfgoed
